داروهای ضد التهابی خطر کمردرد مزمن را در بیماران افزایش می‌دهند
در پزشکی، التهاب را اغلب به‌عنوان یک فاکتور نامطلوب می‌شناسند. همچنین مدت‌هاست که التهاب با احساس درد و بیماری‌های دردناکی مانند آرتریت ارتباط داده شده است. با این حال، یک مطالعه جدید روی بیماران مبتلا به کمردرد یا دردهای ناحیه صورت همه را غافل‌گیر کرده، زیرا این تحقیقات نشان داده‌اند که بدن ممکن است برای جلوگیری از تبدیل شدن درد حاد و کوتاه‌مدت به درد مزمن نیازمند وجود التهاب باشد.
در مطالعه مذکور 98 بیمار مبتلا به کمردرد حضور داشتند؛ همچنین آزمایش روی موش‌ها، تجزیه و تحلیل داده‌های پایگاه داده بیماران بریتانیا نیز بخشی از آن بود. این مطالعه نشان داد که به‌طور کلی، بیمارانی که از داروهای ضد التهابی مانند داروهای ضد التهابی-غیر استروئیدی (NSAIDs) استفاده می‌کردند، در معرض خطر بالاتری برای دچار شدن به درد مزمن و مداوم بودند.
تعاریف درد حاد و درد مزمن می‌توانند متفاوت باشند؛ کلینیک کلیولند درد مزمن را به‌عنوان دردی که حداقل شش ماه طول می‌کشد، تعریف کرده است؛ گرچه نویسندگان در مطالعه جدیدی، درد حاد را به‌عنوان دردی که در کمتر از سه ماه بهبود می‌یابد و درد مزمن را به‌عنوان دردی که بیش از سه ماه ادامه پیدا می‌کند، تعریف کرده‌اند.
نتایج این پژوهش در شماره دهم، ماه می ژورنال Science Translational Medicine منتشر شده است، به پرسشی بنیادی در تحقیقات درد می‌پردازد که چه چیزی زمینه‌ساز تبدیل درد حاد به درد مزمن است. به‌نظر می‌رسد که این مطالعه درک رایج علم پزشکی از درد و التهاب را به کلی تغییر خواهد داد. همچنین یافته‌های این پژوهش می‌تواند به تلاش‌های آتی برای مدیریت و پیشگیری از درد مزمن بیماران کمک کند.
تحقیقات ماسیمو آلگری
ماسیمو آلگری، یکی از نویسندگان ارشد پزشکی بیمارستان پلی کلینیکو در مونزای ایتالیا، در رابطه با این مطالعه می‌گوید: «بزرگترین پیامد بالینی این مطالعه، تجدیدنظر کامل در راهکارهای پیشگیری و درمان درد است».
به گفته آلگری «استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و استروئیدی در درمان درد حاد باید مورد بازنگری قرار گیرد یا حداقل در جدول زمانی این نوع درمان، تجدیدنظر شود؛ چراکه در فاز اولیه که چند ماهه است، عدم کاهش پاسخ سیستم ایمنی بدن واقعاً مهم به‌نظر می‌رسد».
فشار سنگینی که به بخش سلامت وارد می‌شود
درد مزمن همچنان یکی از مخرب‌ترین مسائل پزشکی است که هزینه‌های مراقبتی هنگفتی برای بیمار در بَر دارد. علاوه بر این، رنج و ناراحتی بسیاری را به بیماران تحمیل می‌کند. یک مطالعه تازه تخمین زده که درد مزمن بیش از 50 میلیون آمریکایی یا 20 درصد از جمعیت کشور آمریکا را تحت‌تأثیر قرار داده است؛ سالانه حدود 300 میلیارد دلار هزینه مراقبت‌های سلامت می‌شود.
در این میان، کمردرد شایع‌‌ترین درد مزمن گزارش شده و هر یک از میلیون‌‌ها بیمار مبتلا، می‌توانند شهادت بدهند که این درد چقدر در زندگی روزمره آزاردهنده و ناتوان کننده است. پزشکان معمولاً کمردرد را با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و کورتیکواستروئیدها درمان می‌کنند؛ پاسخ‌‌های التهابی تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می‌دهند، یعنی تلاش می‌کنند التهاب و درد ایجاد شده توسط سیستم ایمن بدن را سرکوب کنند.
با این حال، این داروها فقط به‌طور موقت علائم را تسکین می‌دهند و همیشه تسکین دائمی درد را به‌همراه ندارند. اگرچه بسیاری از بیماران مبتلا به کمردرد کوتاه‌مدت و حاد در نهایت به درد مزمن مبتلا نمی‌شوند، اما آن‌هایی که دچار کمردرد مزمن می‌شوند با کمبود درمان‌هایی برای رفع درد یا درمان مشکل، مواجه هستند.
به گفته آلگری، بیش از 15 درصد از بیماران مبتلا به یک دوره درد حاد در نهایت به درد مزمن مبتلا می‌شوند. با این حال، دانشمندان هنوز درست نمی‌دانند که چرا درد حاد در برخی از بیماران برطرف می‌شود، اما در برخی دیگر به‌صورت درد مزمن باقی می‌ماند. فهمیدن اینکه چه کسانی در معرض خطر درد مزمن هستند، می‌تواند به پزشکان کمک کند تا برنامه‌های توان‌بخشی و درمانی بهتر و متناسب‌تری ایجاد کنند؛ همچنین داروهای جدیدی برای درد حاد بسازند.
لودا دیاتچنکو، استاد دانشگاه مک گیل در مونترال و یکی از نویسندگان ارشد این مقاله می‌گوید: «همه مردم درد حاد دارند؛ درد حاد در برابر آسیب‌ها از ما محافظت می‌کند، زیرا به ما سیگنالی می‌دهد که باعث دوری ما از محرک‌های درد می‌شود. در واقع، بیشتر درد حاد در میان مردم از بین می‌رود، اما برای کسانی که دردشان برطرف نمی‌شود، چه اتفاقی می‌افتد؟».
داروهای مسکن رایج، بهبودی را به تاخیر میندازند
برای درک این انتقال مرموز از درد حاد به درد مزمن، مارک پاریژن محققی در مک گیل و نویسنده اصلی این مطالعه، دیاتچکنو، آلگری و همکاران آن‌ها، 98 بیمار مبتلا به کمردرد حاد را انتخاب کردند تا وضعیت آن‌ها را به مدت سه ماه دنبال کنند.
با ادامه مطالعه، تیم تحقیقاتی داده‌هایی را در مورد فعالیت رونویسی ژنتیکی بیماران (اولین گام در نحوه بیان ژن‌ها) جمع‌آوری کردند. آن‌ها داده‌های بیمارانی را که درد حادشان پس از سه ماه برطرف شد را با داده‌های بیمارانی که درد آن‌ها در پایان مطالعه ادامه داشت، مورد مقایسه قرار دادند.
برخلاف انتظار، در بیمارانی که دردشان برطرف شد، فعالیت ژن‌های التهابی در طول مراحل درد حاد افزایش یافت. دانشمندان این افزایش را به یک سری سلول ایمنی به نام نوتروفیل مرتبط دانستند. در گروه بیماران مبتلا به درد مزمن، سیستم ایمنی این واکنش را نشان نداد و فعالیت آن تا حد زیادی ثابت باقی ماند.
پدیده مشابهی در گروه دوم بیماران که مبتلا به اختلالات گیجگاهی-فکی بودند نیز رخ داد. اختلالات گیجگاهی-فکی می‌توانند باعث درد طولانی‌مدت در صورت و فک شوند؛ همانند بیماران مبتلا به کمردرد، در این گروه نیز بیمارانی که دردشان برطرف شد، مقدار زیادی تغییرات رونویسی ژنی و فعالیت بیشتر نوتروفیل‌ها و ژن‌های التهابی را نشان دادند.
تیم پاریژن برای تایید و تقویت یافته‌های خود، داروهای ضد درد مختلفی به موش‌های آزمایشگاهی دچار درد خفیف دادند یا نوتروفیل‌های آن‌ها را به وسیله آنتی‌بادی کاهش دادند. موش‌هایی که استروئید ضد التهابی دگزامتازون یا دیکلوفناک (داروی ضد التهاب غیر استروئیدی) دریافت کرده بودند، برخی از علائم اولیه تسکین درد را نشان دادند. گرچه در درازمدت دچار درد پایدار و مداوم شدند. در طرف دیگر، سایر داروهای مسکن مانند لیدوکائین که داروی ضد التهابی نیست، درد موش‌ها را تسکین دادند بدون اینکه باعث مزمن شدن درد شوند.
کاهش دادن نوتروفیل‌های موش‌های آزمایشگاهی نیز اثر تاخیری مشابهی داشت و به درد درازمدت در آن‌ها انجامید، اما تزریق نوتروفیل به موش‌ها نتیجه معکوسی داشت. موش‌هایی که نوتروفیل دریافت کردند، حتی پس از دریافت دگزامتازون، دچار درد مزمن نشدند؛ این نشان می‌دهد که بدن برای رفع درد حاد به این سلول‌های ایمنی وابسته است.
در نهایت، تیم محققان داده‌های افراد مبتلا به کمردرد را در یک پایگاه داده بزرگ بریتانیا مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها خط سِیر درد را در افرادی که داروهای مسکن مختلف مانند ضد التهاب‌های غیر استروئیدی، استامینوفن و داروهای ضد افسردگی مصرف کرده بودند، با هم مقایسه کردند.
مطالعه داده‌های این پایگاه نشان داد، ریسک ابتلا به درد مزمن در افرادی که از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده می‌کردند، 1.76 برابر بیشتر از افرادی بود که از استامینوفن و سایر داروهایی تسکین دهنده استفاده کردند، اگرچه التهاب را سرکوب نمی‌کنند. علاوه بر این، افرادی که درصد بیشتری از نوتروفیل‌ها را در گلبول‌های سفید خون خود در مرحله درد حاد نشان دادند، خطر کمتری برای ابتلا به کمردرد مزمن در مراحل بعدی زندگی داشتند.
ماسیمو آلگری می‌گوید: «ما به وضوح نشان داده‌ایم که اگر پاسخ ایمنی بدن به اندازه کافی قوی نباشد، وقوع درد مزمن پس از یک دوره حاد، مستقل از عوامل دیگر کاملاً شایع است».
یک کشف غیر منتظره برای درمان درد
دیاتچنکو و آلگری هنگام بحث در مورد نتایج مطالعه‌شان، بر ماهیت غافلگیرکننده و غیر معمول یافته‌های مطالعه خود تاکید کردند.
دیاتچنکو در پادکست مرتبطی که در آن به بحث در مورد نتایج این مطالعه پرداخت، اظهار داشت که «بزرگترین کشف برای من این بود که ما همیشه درد را به عنوان یک فرآیند پاتولوژیک فعال می‌‌شناختیم، اما اکنون با بررسی داده‌‌ها می‌بینیم که برعکس است. درد یک فرآیند سازگاری فعالانه است که در افرادی که درد در آن‌ها برطرف می‌شود اتفاق می‌افتد و داشتن درد مزمن به معنای فقدان این فرایند سازگاری است».
آلگری نیز توضیح داد که محققان مدت‌هاست که درد مزمن را واکنش بیش از حد بدن به مشکلی که باعث درد حاد می‌شود، تعبیر می‌کردند. اگرچه او معتقد است که مطالعه تیمش خلاف این واقعیت را نشان می‌دهد؛ به این معنا که یک پاسخ التهابی قوی ممکن است به بدن کمک کند که با از بین بردن مشکل اصلی، درد را برطرف کند.
وی گفت: «این نتایج، آینده کاملا جدیدی را در درمان دردهای حاد و پیشگیری از دردهای مزمن ایجاد می‌کند؛ نه‌تنها برای کمردرد حاد بلکه برای همه سندرم‌های درد حاد». او اضافه کرد: پزشکی ترمیمی (Regenerative Medicine) و سایر انواع درمان‌هایی که پاسخ ایمنی بدن را افزایش می‌دهند، روزی می‌توانند بیماران را از دردهای مزمن خلاصی ببخشند.
با این وجود، نویسندگان هشدار دادند که این مقاله هنوز دارای محدودیت‌هایی است که باید با تحقیقات بیشتر مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال، مطالعه بیماران مبتلا به کمردرد فاقد یک گروه کنترل برای مقایسه بود و تیم پس از پایان مطالعه سه ماهه، درد مزمن را در شرکت‌کنندگان دنبال نکرده است.
دیاتچنکو در پایان گفت: «من فکر می‌کنم داده‌های ما باعث می‌شود درباره رویکردهایمان در درمان دردهای حاد و مزمن بازنگری کنیم. همچنین باید کارآزمایی‌های بالینی روی اثرات طولانی‌مدت درمان ضد التهابی در موقعیت‌های درد حاد (مانند تروما و جراحی) انجام دهیم».
