با فواید و مضرات سرکه سیب آشنا شوید
سرکه سیب از دیرباز به عنوان یک ماده چندمنظوره از طعم دادن به سس سالاد تا درمان خانگی چربی خون، قند خون، کمک به لاغری و ضد عفونی کردن زخم‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. اما آیا این ادعاها پایه و اساس علمی دارند؟ در سال‌های اخیر، برخی تحقیقات نشان داده‌اند که این ماده غذایی در صورت مصرف صحیح ممکن است فوایدی برای سلامت داشته باشد. در این مطلب از مداریو مهم‌ترین ادعاها درباره خواص سرکه سیب را از دیدگاه علمی بررسی می‌کنیم.
سرکه سیب چه خواصی دارد؟
سرکه سیب منبع خوبی از برخی مواد مغذی از جمله پتاسیم، منیزیم، کلسیم و فسفر، و آنتی‌اکسیدان‌هاست. بر اساس نتایج برخی تحقیقات رنگ سرکه هر چه تیره‌تر باشد ترکیبات آنتی‌اکسیدانی آن نیز بیشتر است. چرا که سرکه‌های تیره رنگ معمولاً کمتر تصفیه می‌شوند به همین دلیل ترکیبات مغذی آن بیشتر است. اگر چه تحقیقات کمی در مورد اثرات این ماده غذایی بر سلامت افراد انجام شده است با این حال در ادامه به مهم ترین خواص سرکه سیب که از منظر علمی تایید شده‌اند می‌پردازیم.
فواید سرکه سیب برای پیشگیری از بیماری قلبی
نتایج برخی مطالعات حاکی از خواص سرکه سیب برای فشار خون، کاهش کلسترول تام، تری گلیسرید و افزایش کلسترول خوب هستند که از این طریق به پیشگیری از بیماری قلبی کمک می‌کند. بر اساس نتایج مطالعه‌ای مصرف این سرکه به میزان 1 قاشق غذاخوری در روز به مدت 8 هفته بویژه در مبتلایان به دیابت نوع 2 باعث کاهش سطح کلسترول می‌شود. با این حال با توجه به اینکه بیشتر این مطالعات در جمعیت‌های کوچکی از افراد انجام می‌شود نمی‌توان تمامی فواید سرکه سیب را به طور قطعی تایید کرد.
از بین بردن باکتری‌های مضر
یکی دیگر از فواید سرکه سیب خاصیت ضدعفونی کننده آن است. برخی شواهد نشان می‌دهند که سرکه سیب از رشد باکتری‌هایی مانند سالمونلا که عامل شایع مسمومیت‌های غذایی است جلوگیری می‌کند. در گذشته نیز افراد از سرکه سیب به عنوان ماده‌ای ضدعفونی کننده در درمان زخم‌ها استفاده می‌کردند.
خواص سرکه سیب برای تقویت سیستم گوارش
سرکه سیب، به عنوان یک محصول تخمیر شده، حاوی پروبیوتیک‌های طبیعی است که با افزایش تعداد باکتری‌های مفید در دستگاه گوارش باعث بهبود تعادل میکروبی روده می‌شوند. افزایش جمعیت باکتری‌های سالم دستگاه گوارش با تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت مغز و سایر مزایای سلامتی نیز در ارتباطند که این می‌تواند از جمله مهم‌ترین فواید سرکه سیب باشد. بنابراین اگر هدف، حفظ سلامت میکروبیوم و تقویت رشد باکتری‌های مفید است، گنجاندن این نوع سرکه در رژیم غذایی می‌تواند راهکار مفیدی باشد.
کنترل قند خون
نتایج چندین مطالعه حاکی از اثربخشی مصرف روزانه سرکه سیب در کاهش جزئی قند خون ناشتا و A1C، آزمایشی که میانگین سطح گلوکز خون را طی سه ماه اندازه‌گیری می‌کند در مبتلایان دیابت نوع ۲ است.
در مطالعه‌ای مصرف سرکه سیب باعث کاهش حدود ۸ میلی‌گرم در دسی‌لیتر گلوکز خون ناشتا در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ شد. همچنین، در مطالعه‌ای دیگر افرادی که در کنار رعایت رژیم غذایی سالم روزانه ۳۰ میلی‌لیتر (حدود ۲ قاشق غذاخوری) سرکه سیب را به مدت هشت هفته مصرف کردند میزان A1C از ۹.۲۱٪ به ۷.۷۹٪ کاهش یافت.
اینطور که پیداست مصرف یک یا دو قاشق غذاخوری این سرکه می‌تواند از افزایش زیاد قند خون بعد از صرف غذا جلوگیری کند. به خاطر داشته باشید که سرکه سیب نمی تواند جایگزین داروهای دیابت و یک سبک زندگی سالم شود.
درمان سوزش سر دل
مصرف این سرکه در برخی افراد به تسکین سوزش سر دل و ریفلاکس معده کمک می‌کند، اما در این زمینه هیچ شواهد علمی معتبری وجود ندارد که فواید سرکه سیب را در این زمینه تأیید کند. بنابراین پیش از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
به منظور پیشگیری از بروز عوارض سرکه سیب، آن را در مقدار کم به اندازه 1 قاشق چایخوری و به شکل رقیق‌شده در آب گرم بعد از صرف وعده غذایی شروع کنید.
حفظ سلامت پوست
از جمله خواص سرکه سیب برای پوست حفظ اسیدیته مناسب پوست است. مصرف این ماده غذایی همچنین در برخی افراد مبتلا به اگزما به کاهش علائم پوستی کمک می‌کند، اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که تأثیر آن موقتی بوده و مصرف مداوم آن حتی ممکن است باعث تحریک پوست در برخی افراد شود. بنابراین پیش از استفاده از آن بویژه به شکل موضعی حتماً با متخصص پوست مشورت کنید تا از ایمنی و اثربخشی آن مطمئن شوید.
خواص سرکه سیب برای کاهش وزن
بر اساس نتایج مطالعه‌ای مصرف 1 تا 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب در روز به کاهش وزن در افرادی که از رژیم‌های غذایی کم کالری پیروی می‌کنند کمک می‌کند. برخی از محققان معتقدند که اسید استیک سرکه ممکن است باعث افزایش سرعت متابولیسم یا سوخت و ساز در بدن شود با این حال برای تایید این موضوع مطالعات بیشتری لازم است.
در یک مطالعه روی 39 نفر، مصرف 1-2 قاشق سرکه سیب در شرکت‌کنندگان علاوه بر کاهش وزن، باعث کاهش شاخص چاقی احشایی یا چربی تجمع‌یافته در ناحیه شکم شد. چربی احشایی که اندام‌های داخلی شکم را احاطه می‌کند، به‌ویژه برای سلامتی مضر تلقی می‌شود. با این حال، به دلیل محدودیت‌های این مطالعه، نمی‌توان به‌طور قطعی نتیجه گرفت که کاهش چربی شکمی از فواید سرکه سیب برای کاهش وزن است.
توجه داشته باشید که نتایج این مطالعات نباید به این معنا تفسیر شوند که مصرف سرکه سیب برای لاغری راه‌حلی قطعی برای مشکلات وزنی افراد است و جایگزین یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نخواهد شد.
فواید سرکه سیب از نظر طب سنتی
سرکه سیب از دیرباز به عنوان یک درمان سنتی مورد استفاده قرار گرفته است و در بهبود شرایط زیر از آن استفاده می‌شود:
- تصفیه خون و بهبود گردش خون
- کاهش فشار خون
- پاکسازی پوست و درمان آکنه
- کنترل قند خون
- پاکسازی کبد و دفع سموم
بهترین زمان مصرف سرکه سیب
در مورد بهترین زمان مصرف سرکه سیب تحقیقات کافی انجام نشده است. اگر چه برخی معتقدند که برای اهداف کاهش وزن باید سرکه سیب را صبح‌ها به شکل ناشتا با آب گرم مصرف کرد. اما هیچ شواهد علمی در این زمینه وجود ندارد. اگر مستعد سوزش سر دل هستید، بهتر است از مصرف آن به شکل ناشتا و یک ساعت قبل از خواب خودداری کنید. دراز کشیدن می‌تواند بازگشت محتویات معده را تسهیل کرده و احتمال بروز سوزش سر دل را افزایش دهد.
عوارض سرکه سیب
به دلیل اسیدیته بالای سرکه سیب، مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث تحریک مری شود. همچنین، سرکه رقیق‌نشده ممکن است به تدریج مینای دندان را فرسوده کند. بنابراین برای پیشگیری از بروز عوارض سرکه سیب همیشه سرکه را با آب رقیق کرده و آن را با نی بنوشید تا تماس آن با دندان‌ها به حداقل برسد.
علاوه بر این، مصرف سرکه سیب در برخی افراد ممکن است باعث سوءهاضمه و حالت تهوع شود. توصیه می‌شود از نوشیدن آن با معده خالی خودداری کنید و در صورت بروز تهوع یا استفراغ، مصرف آن را متوقف نمایید.
چه کسانی نباید سرکه سیب بخورند؟
از آنجاییکه سرکه سیب می‌تواند با برخی داروها مانند دیورتیک‌ها، ملین‌ها و انسولین تداخل داشته باشد، در صورت مصرف چنین داروهایی همیشه با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که مصرف این سرکه برایتان بی‌خطر است.
همچنین، مصرف بیش‌ازحد سرکه سیب در افراد با سطح پتاسیم پایین ممکن است این مشکل را تشدید کند و باعث کاهش بیشتر پتاسیم خون شود که این مساله یکی از مهم‌ترین عوارض سرکه سیب است. افرادی که به بیماری‌های کلیوی مبتلا هستند باید از مصرف زیاد این سرکه خودداری کنند، زیرا مقادیر بالای اسید می‌تواند برایشان مضر باشد.
کلام آخر اینکه سرکه سیب مقادیر قابل توجهی اسید استیک با خواص ضدمیکروبی، و آنتی‌اکسیدان‌های مفید دارد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف آن ممکن است به کاهش وزن، تنظیم سطح قند خون و کاهش کلسترول کمک کند. با این حال، برای تأیید خواص سرکه سیب، به مطالعات علمی دقیق‌تر و باکیفیت‌تری نیاز داریم.
توجه!
مخاطب گرامى اين مطلب صرفاً جنبه آموزشى دارد و جايگزينى براى تشخيص و درمان پزشكتان نيست. هرگز عمل به توصيه پزشكتان را به تاخير نيندازيد و تغييرى در برنامه درمانی‌تان ايجاد نكنيد.
