مهمترین دلایل پریود نامنظم همراه روش درمان
دوره پریودی در خانم‌ها معمولاً بین چهار تا هفت روز طول کشیده و به طور متوسط هر 28 روز یکبار اتفاق می‌افتد. اگر که برای سه دوره یا بیشتر قاعدگی نداشته‌اید یا پریودتان با خونریزی سنگین و درد شدید همراه است و فاصله شروع دو پریودتان از 21 روز کمتر یا بیشتر از 35 روز از هم فاصله دارند می‌تواند از علائم قاعدگی نامنظم باشد. بی‌نظمی قاعدگی از مشکلات شایع در خانم‌هاست که در هر سنی می‌تواند ایجاد شود. شناخت دلایل و چگونگی روش‌های درمان این مشکل می‌تواند به زنان کمک کند تا سلامت باروری خود را بهبود بخشند و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. به این منظور تا پایان این مطلب از مداریو همراه ما باشید تا با دلایل پریود نامنظم در زنان و راه درمان آن آشنا شوید.
پریود چیست؟
پریود یا قاعدگی، بخشی از چرخه ماهانه در سیستم تولیدمثل زنان است که از زمان بلوغ، در حدود 11 تا 14 سالگی شروع شده و تا دوران یائسگی تا تقریباً 51 سالگی ادامه دارد. این چرخه طبیعی در هر ماه بدن زنان را برای بارداری احتمالی آماده می‌کند.
در صورتیکه تخمک توسط اسپرم بارور نشود، لایه داخلی رحم که برای پذیرش تخمک بارور شده ضخیم شده بود، فرو می‌ریزد و از بدن به شکل خونریزی دفع می‌شود. خونریزی معمولاً بین 4 تا 7 روز طول می‌کشد و این چرخه به‌طور میانگین و منظم هر 28 روز یکبار رخ می‌دهد. در ادامه با ویژگی‌های پریود نامنظم هم آشنا می‌شوید.
پریودی نشانه‌ای از عملکرد طبیعی تخمدان‌ها و رحم در زنان سنین باروری است و به تنظیم هورمون‌ها کمک می‌کند. مقدار خون دفع شده تقریباً 20 تا 90 میلی‌لیتر است و در برخی ممکن است با علائمی مانند درد شکم و کمر، نفخ، حساسیت پستان‌ها، سردرد، تغییرات خلق‌وخو و خستگی همراه باشد.
از کجا بفهمم پریودم نامنظم است؟
همانطور که گفته شد پریودی معمولاً 4 تا 7 روز طول می‌کشد و تقریباً در بیشتر خانم‌ها هر 21 تا 35 روز و به طور میانگین هر 28 روز یکبار تکرار می‌شود. این فاصله معمولاً ثابت است و تنها در حد دو تا سه روز جابجایی دارد. اگر این فاصله زمانی مدام تغییر کند و کمتر از 21 روز یا بیشتر از 35 روز شود به‌طوریکه روزهای قاعدگی قابل پیش بینی نباشند نشان‌دهنده برهم‌خوردن نظم چرخه قاعدگی است.
به عبارت دیگر، اگر نظم قاعدگی بهم بخورد یا طول و شدت خونریزی تغییرات زیادی داشته باشد، به آن قاعدگی نامنظم می‌گویند. اگر نامنظمی پریود به مدت طولانی ادامه‌دار شود یا با علائم دیگری مانند درد و خونریزی شدید غیرمعمول همراه شود، مراجعه به متخصص زنان ضروری است تا علت زمینه‌ای شناسایی و درمان مناسب انجام شود.
.jpg)
علائم پریود نامنظم چیست؟
همانطور که گفته شد یکی از اولین علائم قاعدگی نامنظم برهم خوردن فاصله شروع پریود تا پریود بعدی است. فاصله شروع بین دو پریود که به عنوان طول چرخه قاعدگی شناخته می شود به طور معمول 28 روز است و در زنان مختلف از 21 تا 35 روز متغیر است.
همچنین در صورت برهم خوردن نظم قاعدگی طول خونریزی می‌تواند کمتر از 4 روز یا بیشتر از 7 روز باشد. از دیگر علائم پریود نامنظم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شدت خونریزی. اگر مقدار خون از دست رفته به طور غیرعادی شدید باشد بطوریکه نیاز به تعویض مکرر پد بهداشتی یا تامپون باشد از علایم قاعدگی نامنظم است.
- توقف قاعدگی. عدم قاعدگی به مدت چند ماه بدون علت مشخصی چون بارداری نشانگر بی‌نظمی قاعدگی است.
- لکه‌بینی یا خونریزی بین دوره‌ها. از دیگر علائم پریود نامنظم خونریزی غیرعادی بین دوره‌هاست.
- مشاهده لخته خون در خونریزی ماهانه. مشاهده لخته خون در طول قاعدگی طبیعی است، اما اگر به صورت مکرر خون به شکل لخته‌های بزرگتر از 2.5 سانتی متر دفع شود و همراه با خونریزی شدید باشد از نشانه‌های بی‌نظمی قاعدگی است.
دلایل پریود نامنظم چیست؟
علت پریود نامنظم در افراد مختلف متفاوت بوده که معمولاً ناشی از تغییرات هورمونی، عوامل مربوط به سبک زندگی، استرس و برخی بیماریهای زمینه‌ای است.
در ادامه به مهمترین علل پریود منظم در خانم‌ها اشاره می‌شود:
نوسانات هورمونی
دخترانی که تازه به سن بلوغ رسیده‌اند معمولاً تا زمان برقراری تعادل هورمونی چرخه قاعدگی نامنظمی دارند و این کاملاً طبیعی است. علت این است که در مراحل اولیه بلوغ بخاطر نارس بودن چرخه هیپوفیز هیپوتالاموس دوره‌های پریود نامنظم می‌شوند.
همین حالت در مورد دوران یائسگی نیز صدق می‌کند. بطوریکه در سال‌های منتهی به یائسگی نوسانات هورمونی زیاد بوده که باعث برهم خوردن نظم این چرخه می‌شود. به طورکلی تغییرات هورمونی از شایع‌ترین و مهمترین علل قاعدگی نامنظم هستند.
تغییرات شدید وزن
کاهش وزن شدید و چاقی هردو می توانند باعث برهم خوردن تعادل هورمونی شوند. کاهش وزن با سرعت زیاد یا کمبود وزن شدید خصوصاً در افرادیکه از اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند یا رژیم‌های غذایی سخت و محدود کننده دارند باعث کاهش سطح هورمون‌های دخیل در چرخه قاعدگی می‌شوند. از سویی دیگر چاقی به واسه بافت چربی باعث افزایش سطح هورمون استروژن و برهم خوردن تعادل هورمونی می‌شود. علاوه بر این چاقی از عوامل موثر بر افزایش خطر ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک است که خود از دلایل قاعدگی نامنظم است.
استفاده از روش های پیشگیری از بارداری
استفاده از روش‌های هورمونی ضدبارداری و مصرف برخی از قرص‌های پیشگیری از بارداری به دلیل نوسانات هورمونی به ویژه در ابتدای شروع مصرف می‌توانند بر نظم قاعدگی تاثیر بگذارند. در برخی موارد تا شش ماه بعد از قطع مصرف این روش‌ها پریود همچنان نامنظم بوده یا ممکن است متوقف شود.
بیماری های زمینه ای
اختلالات غده تیروئید به شکل کم کاری و پرکاری با تاثیر بر هورمون‌های تنظیم کننده چرخه قاعدگی از دلایل قاعدگی نامنظم است. در سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز سطح هورمون‌های جنسی به ویژه آندروژن افزایش پیدا می‌کند که باعث اختلال در تخمک گذاری و نظم قاعدگی می‌شود.
آندومتریوز، وجود پولیپ در رحم و فیبروم نیز از دیگر مشکلات شایع در زنان هستند که می توانند به شکل خونریزی بین دوره‌ها، خونریزی شدید، قاعدگی های دردناک و طولانی دلیل پریود نامنظم باشند.
علت بی نظمی پریود در دختران مجرد
در پاسخ به این پرسش که چرا پریود دختران مجرد نامنظم می‌شود باید گفت دلایل پریود نامنظم در دختران مجرد می‌تواند ناشی از مدت زمان طی شده از دوران بلوغ، عوامل هورمونی، سبک زندگی، مشکلات خانوادگی، استرس و فشار‌های روانی باشد.
کاهش یا افزایش شدید وزن، ورزش شدید و انجام تمرینات بدنی سخت، کیست‌های تخمدان و PCOS، اختلالات غده تیروئید، مصرف برخی داروها از جمله داروهای ضدافسردگی، عادات ناسالم مثل خواب ناکافی از جمله علل قاعدگی نامنظم در دختران مجرد است.
درمان قاعدگی نامنظم
درمان پریود نامنظم بستگی به علت زمینه‌ای آن دارد. در مواردی که بی‌نظمی ناشی از مشکلات تیروئیدی، PCOS، اندومتریوز یا سایر شرایط موثر باشد، درمان این بیماری‌ها به برطرف کردن نامنظمی پریودی نیز کمک می‌کند. در ادامه روش های معمول درمان قاعدگی نامنظم آورده شده است:
- مدیریت استرس. استفاده از تکنیک‌های آرامش بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی به بهبود نظم قاعدگی کمک می کنند.
- حفظ وزن در محدوده سالم. رعایت رژیم غذایی متعادل و حفظ وزن سالم در درمان قاعدگی نامنظم موثر است.
- مصرف داروها. در مواردی که بی‌نظمی قاعدگی ناشی از یائسگی زودرس و کمبود هورمون‌ها از جمله پروژسترون باشد درمان‌های جایگزینی هورمون و داروهای حاوی پروژسترون تجویز می‌شود.
- ورزش منظم. انجام تمرینات سبک بدنی و منظم به برگرداندن تعادل هورمونی و درمان پریود نامنظم کمک می‌کند. توجه داشته باشید که ورزش شدید نتیجه معکوس خواهد داشت.
درمان‌های طبیعی. برخی گیاهان مانند رازیانه و زنجبیل ممکن است در کاهش درد قاعدگی و تنظیم چرخه قاعدگی موثر باشند. با این حال بهتر است پیش از استفاده از این محصولات با پزشک مشورت کنید.
آیا بی نظمی قاعدگی می‌تواند باعث نازایی شود؟
اگر برایتان این سوال مطرح شده که آیا پریود نامنظم علت نازایی است یا خیر باید گفت که قاعدگی نامنظم لزوماً به معنای نازایی نیست. بسیاری از زنان با این مشکل هنوز هم می توانند باردار شوند اما ممکن است به مدت زمان بیشتر یا روش های کمک باروری مانند داروهای تحریک تخمک گذاری نیاز داشته باشند.
نظم در سیکل قاعدگی نشان دهنده تخمک گذاری منظم است و این از عوامل بسیار مهم و ضروری برای بارداری است. پریود نامنظم می‌تواند مانع آزادشدن منظم تخمک‌ها از تخمدان شود. بنابراین در چنین شرایطی به دلیل ناتوانی در تعیین زمان دقیق تخمک گذاری بارداری سخت‌تر خواهد شد.
کلام آخر اینکه عدم تعادل هورمونی و داشتن سبک زندگی ناسالم از مهمترین دلایل قاعدگی نامنظم در خانم‌هاست. اگر بی نظمی چرخه قاعدگی به‌طور مداوم تکرار شود یا با علائم دیگری مانند درد شدید و خونریزی زیاد همراه باشد، بهتر است برای بررسی علت زمینه‌ای و درمان مناسب به متخصص زنان مراجعه کنید.
