آیا امکان تعیین جنسیت قبل از بارداری وجود دارد؟
یکی از کنجکاویهای متداول زوجهایی که قصد فرزندآوری دارند این است که فرزندشان دختر میشود یا پسر. تا پیش از پیشرفتهای چشمگیر در فناوریهای پزشکی در حوزه باروری والدین برای آگاهی از جنسیت فرزندشان باید تا زمان انجام سونوگرافی منتظر میماندند. اما امروزه، این امکان فراهم شده است که جنسیت جنین بر اساس درخواست والدین تعیین و انتخاب شود. در این مطلب از مداریو قصد داریم در مورد تمامی روشهای تعیین جنسیت قبل بارداری صحبت کنیم.
جنسیت جنین چگونه تعیین می شود؟
زمانی که لقاح انجام میشود جنسیت جنین به وسیله ترکیب کروموزومهای جنسی اسپرم و تخمک تعیین خواهد شد. جالب است بدانید که زنان تنها حاوی دو کروموزوم جنسی X هستند. بنابراین تخمکها نیز تنها همین نوع کروموزوم را دارند و جنسیت توسط اسپرم مشخص میشود.
اگر اسپرمی که تخمک را بارور میکند حامل کروموزوم Y باشد جنین پسر خواهد شد و اگر حامل X باشد جنین ترکیب ژنتیکی XX خواهد داشت و دختر میشود. این فرایند به صورت کاملاً تصادفی انجام میشود و شانس دختردار شدن و پسردارشدن برابر است. امروزه با پیشرفتهای چشمگیری که در زمینه باروری انجام گرفته است امکان مداخله و تعیین جنسیت قبل بارداری و لقاح نیز ممکن شده است.
آیا تعیین جنسیت قبل بارداری ممکن است؟
یکی از لحظات قشنگی که زوجها از همان ابتدای بارداری منتظرش هستند اطلاع یافتن از جنسیت فرزندشان است. از زمانهای قدیم باورهای نادرست و بدون پشتوانه علمی در مورد دختردار شدن یا پسردار شدن وجود داشته است. اما اکنون میدانیم که تعیین جنسیت کودک از همان ابتدا در لحظه لقاح مشخص شده و به ترکیب کروموزومهای تخمک و اسپرم بستگی دارد.
امروزه به لطف پیشرفتهای چشمگیر در علم این امکان نیز فراهم شده است که والدین جنیست فرزندشان را انتخاب کنند. اما چطور می توان جنسیت نوزاد را از قبل از بارداری انتخاب کرد؟ در ادامه به برخی از متداولترین روشهای تعیین جنسیت قبل از لقاح اشاره میکنیم.
روش های علمی تعیین جنسیت قبل از بارداری
تعیین جنسیت قبل از بارداری به شیوه علمی با مداخلات پزشکی و از طریق دو روش لقاح آزمایشگاهی (IVF) و جداسازی اسپرمها در محیط آزمایشگاهی انجام میشود. این روشها از دقت بالایی برخوردار بوده و شانس دختردارشدن و پسردارشدن را افزایش میدهند.
تعیین جنسیت با آی وی اف
این روش یکی از فناوریهای کمک باروری است و بیشتر در زوجهایی که مشکلات باروری دارند استفاده میشود. امروزه امکان تعیین جنسیت جنین نیز با این روش فراهم شده است.
در روش تعیین جنسیت با آی وی اف یا لقاح آزمایشگاهی، فرایند لقاح و بارورشدن تخمک توسط اسپرم در محیط آزمایشگاهی انجام میشود. در طی پروسه IVF نمونه ای از سلولهای جنین برداشته میشود و با تحلیل کروموزمی جنسیت جنین تعیین میشود. سپس جنینی که جنسیت مورد نظر والدین را دارد انتخاب شده و به رحم مادر منتقل میشود.
تعیین جنیسیت با آی وی اف دقت بالایی دارد و برای پیشگیری از انتقال بیماریهای ژنتیکی وابسته به جنسیت نیز کاربرد دارد.
تعیین جنسیت با آی یو آی
روش دیگر برای تعیین جنیست جنین قبل از بارداری تلقیح داخلی رحمی یا آی یو آی است. در روش IUI اسپرم های حاوی کروموزوم X و Y از همدیگر جدا میشوند و اسپرم با کروموزوم مربوط به جنسیت مورد نظر به داخل رحم مادر منتقل میشود.
تعیین جنسیت با آی یو آی نیز از جمله روشهای درمان ناباروری زوجین است که می تواند در تعیین جنسیت جنین نیز مورد استفاده قرار گیرد.
روش های غیرعلمی تعیین جنسیت قبل بارداری
در کنار روشهای علمی تعیین جنسیت که با نتایج دقیقتری همراه است و در محیط آزمایشگاه و با استفاده از فناوریهای پیشرفته انجام میگیرد برخی از والدین هم هستند که به روشهای غیرعلمی و سنتی روی میآورند. این روشها با مداخلاتی در تغذیه زنان و زمان نزدیکی انجام میگیرد و در مواقعی نیز موفقیت آمیز هستند. در زیر برخی از این روشها آورده شدهاند.
روش زمان بندی شده (روش شتل)
آیا زمان رابطه جنسی روی جنسیت جنین تاثیرگذار است؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که توجه به زمان تخمک گذاری و زمان بندی رابطه جنسی یکی از روشهای متداول تعیین جنسیت به شمار میرود. بر اساس روش شتل برای داشتن نوزاد دختر توصیه میشود که از چند روز قبل تخمک گذاری نزدیکی داشته باشید. چنانچه خواهان فرزند پسر هم هستید باید در نزدیکترین زمان به تخمک گذاری رابطه جنسی داشته باشید. چرا که کروموزوم Y سریعتر حرکت میکند و زودتر هم به تخمک رسیده و آن را بارور میکند. این روش بیشتر در زنانی کاربرد دارد که تخمک گذاری به طور منظم و در زمان مشخصی از ماه انجام میشود.
رژیم غذایی
طبق باورهای قدیمی خوردن غذاهای مقوی و با طبع گرم در حاملگی شانس پسردار شدن را بالا می برد. اگر چه اکنون میدانیم رژیم غذایی در دوران بارداری هیچ گونه تاثیری بر جنسیت جنین ندارد. همانطور که گفته شد جنسیت جنین در زمان لقاح مشخص میشود و تغذیه در زمان پیش از حاملگی ممکن است اثراتی داشته باشد.
با این حال امروزه تحقیقات بسیاری در زمینه تاثیر تغذیه زمان پیش از بارداری بر تعیین جنسیت جنین انجام شده است. نتایج مطالعات نشان دادهاند که رژیم غذایی از طریق تغییر pH محیط رحم عمل کرده و برای پسردار شدن رژِیم غذایی باید شامل غذاهای پرکالری تر و افزایش مواد غذایی با سدیم و پتاسیم بالا باشد. برعکس رژیم دختر زایی باید با مصرف مقادیر فراوانی از منابع کلسیم و منیزیم دار همراه شود.
استفاده از شربت سینه
بر اساس برخی نظریات، مادهای که در شربت سرفه وجود دارد باعث سیالیت و روان شدن بیشتر مخاط دهانه رحم میشود که احتمالاً برای حرکت اسپرمهای حاوی کروموزوم Y مناسبتر بوده و مصرف این شربت شانس پسرزایی را بالا میبرد.
ارگاسم زن
طبق این باور، ارگاسم زن از عوامل موثر بر تعیین جنسیت جنین است. به ارگاسم رسیدن زن باعث میشود محیط واژن قلیایی شده و احتمال بارور شدن تخمک با اسپرم حامل کروموزوم Y بیشتر میشود. بر اساس این نظریه برای داشتن دختر زن در طول رابطه جنسی نباید به ارگاسم برسد.
انتخاب پوزیشن مناسب
برخی معتقدند پوزیشن رابطه جنسی میتواند بر تعیین جنسیت جنین تاثیرگذار باشد اگر چه هیچ مبنای علمی ندارد. طبق این گمان برای داشتن پسر نفوذ کاملتر و عمیقتر به هنگام رابطه جنسی و خروج مایع منی باعث نزدیکی اسپرمها به دهانه رحم میشود و از آنجاییکه اسپرمهای حاوی کروموزوم Y که برای پسرشدن لازمند سریعتر هستند زودتر هم به تخمک میرسند. بنابراین داشتن پوزیشنهایی که مرد در بالا قرار میگیرد بیشتر توصیه میشود.
برعکس برای دختردار شدن در پوزیشنهایی که زن در بالا قرار گرفته و باعث نفوذ کمتری میشود اسپرمهای با کروموزوم X شانس بیشتری برای بارور کردن تخمک را دارند.
کلام آخر اینکه پیشرفت علم و توسعه چشمگیر فناوریهای کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی امکان انتخاب جنسیت فرزند را با دقت بالا فراهم کردهاند. فراموش نکنید که بیش از هر چیزی سلامت مادر و جنین باید اولویت باشد و تصمیم گیری در مورد استفاده از روشهای تعیین جنسیت قبل از بارداری باید با آگاهی و مشورت با متخصصین انجام شود.