خواص شگفت‌انگیز عناب برای سلامت بدن
عناب، میوه‌ای کوچک اما سرشار از خواص شگفت انگیزی است که قرن‌ها در طب سنتی چین و سایر کشورهای آسیایی به عنوان دارویی طبیعی برای تقویت سلامت بدن استفاده شده است. این میوه با طعم شیرین و بافت نرمی که دارد، علاوه بر مصرف خوراکی، در تهیه دمنوش‌ها نیز به کار می‌رود و به عنوان درمانی طبیعی برای کاهش اضطراب، رفع بی‌خوابی، کنترل اشتهای کاذب و تقویت هضم مورد استفاده قرار می‌گیرد. عناب همچنین به دلیل فیبری که دارد از جمله غذاهای رفع کننده یبوست به شمار می‌رود. اما آیا این‌ها تنها خواص این میوه شگفت‌انگیز هستند؟ در این مطلب از مداریو، به بررسی مهمترین خواص عناب بر اساس شواهد علمی می‌پردازیم.
مهمترین خواص عناب
به گفته سارا تامسن فریرا متخصص تغذیه در کلینیک Cleveland "وقتی ماده‌ای مانند عناب قرن‌ها برای اهداف خاصی استفاده شده است، معمولاً دلیل محکمی پشت آن وجود دارد. غذاها به‌دلیل خواصشان شهرت پیدا می‌کنند، اما شواهد علمی درباره تأثیرات عناب بر سلامت انسان هنوز محدود است."
میوه عناب مقادیر قابل توجهی از پتاسیم و ویتامین C را تأمین می‌کند، اما شاید شاخص‌ترین ویژگی آن، محتوای بالای ترکیبات فنلی آن باشد. ترکیبات فنلی اجزای گیاهی ارزشمندی هستند که می‌توانند اثرات چشمگیری بر سلامت بدن داشته باشند که همین موضوع بر فواید عناب می‌افزاید.
فنول‌ها به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی، با رادیکال‌های آزاد در بدن مقابله کرده و از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های ناشی از استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند. 85 گرم عناب خشک تقریباً بین ۲۷۵ تا ۵۴۱ میلی‌گرم ترکیبات فنلی دارد. در مقایسه، گیلاس که اغلب به‌عنوان یک منبع عالی آنتی‌اکسیدان شناخته می‌شود، حدود ۱۱۴ میلی‌گرم در همین مقدار دارد. تامسن فریرا در این‌باره می‌گوید: "گیلاس همیشه به‌عنوان یک میوه سرشار از آنتی‌اکسیدان شناخته شده، بنابراین محتوای بالای فنل‌ها در عناب واقعاً قابل‌توجه است." در ادامه به مهمترین خاصیت های عناب می‌پردازیم.
فواید عناب برای بهبود خواب و عملکرد مغزی
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد عناب از دیرباز در طب سنتی برای بهبود کیفیت خواب و عملکرد مغز کاربرد دارد. تحقیقات علمی که در این زمینه صورت گرفته است نشان‌دهنده این است که آنتی‌اکسیدان‌های این میوه می‌توانند نقش مهمی در تقویت سیستم عصبی ایفا کنند. بطوریکه مطالعات بر روی موش‌ها نشان داده است که عصاره عناب ممکن است در درمان زوال عقل ناشی از آلزایمر نیز مؤثر باشد. همچنین، از دیگر فواید عناب خاصیت آرام‌بخشی آن است که به همین خاطر اغلب توسط پزشکان طب سنتی برای کاهش اضطراب تجویز می‌شود.
تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با سلول های سرطانی
این میوه سرشار از آنتی اکسیدان است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی و مهار رشد سلول‌های سرطانی دارد و این از مهمترین خواص میوه عناب است. این ترکیبات اثر رادیکال‌های آزاد را در بدن خنثی کرده و با کاهش التهاب از بروز برخی بیماری‌های مزمن از جمله سرطان جلوگیری می‌کند.
تقویت سیستم گوارش و بهبود هضم
از دیگر خاصیت های عناب می‌توان به بهبود عملکرد دستگاه گوارش اشاره کرد. فیبر موجود در عناب، که حدود ۵۰ درصد از کربوهیدرات این میوه را تشکیل می‌دهد، به بهبود عملکرد سیستم گوارشی کمک می‌کند. این ماده مغذی به نرم شدن و حجیم شدن مدفوع کمک کرده و حرکت غذا در طول دستگاه گوارش را تسریع می‌کند. همین موضوع به کاهش یبوست و تسهیل در اجابت مزاج منجر می‌شود. علاوه بر این عصاره عناب می‌تواند به تقویت پوشش معده و روده کمک کند و در نتیجه از آسیب‌های ناشی از زخم و اثر باکتری‌های مضر روده ممانعت کند. فیبر عناب به عنوان غذای باکتری‌های مفید روده عمل کرده و تعادل میکروبی روده را بهبود می بخشد.
خواص عناب برای مردان
نتایج برخی مطالعات حاکی از اثر بخشی این میوه در تقویت قوای جنسی، برطرف کردن مشکل اختلال نعوظ و بهبود کیفیت اسپرم با اثربخشی بر تعداد و تحرک اسپرم می‌باشد. وقتی صحبت از تقویت قوای جنسی می‌شود طبع غذاها به میان می‌آید. از آنجا که در تقویت قوای جنسی، طبع مواد غذایی اهمیت دارد، این سؤال رایج مطرح می‌شود که طبع عناب سرد است یا گرم؟ عناب دارای طبع معتدل مایل به گرم است و خواص آرام‌بخش آن نیز به کاهش استرس و بهبود عملکرد جنسی کمک می‌کند.
فواید عناب برای زنان
نتایج برخی مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده‌اند که عصاره عناب می‌تواند انواع مختلفی از سرطان‌های مربوط به زنان را مانند سرطان تخمدان، دهانه رحم، پستان را مهار کند، با این حال مطالعات انسانی بیشتری برای تایید این اثرات مورد نیاز است. خاصیت آنتی‌اکسیدانی این میوه، توان سیستم ایمنی را بالا برده و سرعت خنثی‌سازی ترکیبات مضر را در بدن بالا می‌برد که این می‌تواند از بارزترین خواص عناب باشد.
خواص عناب برای سرماخوردگی
از دیگر خواص عناب به نقش این میوه در مقابله با علائم سرماخوردگی می‌توان اشاره کرد. این میوه حاوی مقادیر زیادی ویتامین C، ترکیبات آنتی اکسیدانی است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند. معمولاً از دمنوش این میوه برای فروکش کردن و بهبود علائم سرماخوردگی از جمله تسکین مجاری تنفسی و گلودرد و کاهش تحریکات ناشی از سرفه استفاده می‌شود.
خواص عناب برای کاهش وزن
خیلی از افراد به اشتباه تصور می‌کنند که این میوه مغذی بوده و باعث افزایش وزن می‌شود. اما آیا عناب باعث چاقی می‌شود؟ این میوه کوچک اما مغذی، به دلیل فیبر بالایی که دارد احساس گرسنگی را به تاخیر می‌اندازد و جلوی پرخوری افراد را می‌گیرد. همچنین 100 گرم از این میوه تقریبا 80 کالری دارد بنابراین در افرادیکه از رژیم‌های لاغری پیروی می‌کنند عناب می‌تواند به عنوان میان وعده‌ای مناسب در نظر گرفته شود و باعث می‌شود بدون اینکه کالری دریافتی افزیاش یابد احساس سیری داشته باشید.
نحوه مصرف عناب
قبل از اینکه به نحوه مصرف این میوه پرخاصیت بپردازیم میوه عناب را هم می‌توان به شکل تازه و هم خشک شده یا به شکل دم کره استفاده کرد. میوه عناب تازه دارای بافتی ترد و طعمی شیرین شبیه به سیب است که می‌توانید آن را به عنوان یک میان وعده سالم مصرف کنید. برای تهیه دمنوش عناب، کافی است چند عدد عناب را در آب جوش بیاندازید و بگذارید به مدت 10 تا 15 دقیقه بجوشد. سپس آن را صاف کرده و میل کنید. دمنوش این میوه برای تسکین سرفه و گلودرد بویژه در روزهای آلوده هوا بسیار موثر است.
عوارض مصرف عناب
چه کسانی نباید عناب مصرف کنند؟ واقعیت این است که مصرف این میوه برای اکثر افراد معمولاً بی‌خطر است، با این حال ممکن است خوردن میوه عناب با برخی داروها تداخل داشته باشد که باعث تغییر در اثر بخشی دارو می‌شود. مهمترین تداخلات دارویی این میوه عبارتند از:
- مهار کننده‌های بازجذب سروتونین- نور اپی نفرین مانند ونلافاکسین
- داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین، کاربامازپین و فنو باربیتال
از آنجاییکه عناب مانند هر میوه دیگری حاوی قند طبیعی است زیاده روی در مصرف آن می‌تواند باعث افزایش قند خون در مبتلایان به دیابت شود. علاوه بر این از مضرات عناب برای دیابت تداخل با برخی داروهای کنترل کننده قند خون است. برای پیشگیری از بروز مشکل بهتر است قبل از مصرف عناب با پزشک خود مشورت کنید.
کلام آخر اینکه ترکیبات مفید در میوه عناب، آن را به میوه‌ای ارزشمند در رژیم غذایی تبدیل کرده است. آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین C و فیبر از جمله مواد مغذی مهم این میوه بوده که ممکن است به تقویت سیستم ایمنی، بهبود خواب، سلامت گوارش و کاهش اضطراب کمک کند. همچنین، تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیبات موجود در میوه می‌توانند در مهار کردن رشد سلول‌های سرطانی مؤثر باشند.
توجه!
مخاطب گرامى اين مطلب صرفاً جنبه آموزشى دارد و جايگزينى براى تشخيص و درمان پزشكتان نيست. هرگز عمل به توصيه پزشكتان را به تاخير نيندازيد و تغييرى در برنامه درمانی‌تان ايجاد نكنيد.
