آمپول مانجارو (Mounjaro): دارویی نوین برای دیابت و کاهش وزن

در دنیای پزشکی، محققان همواره به دنبال راهکارهای نوآورانه و مؤثر برای بهبود سلامت و کیفیت زندگی بیماران هستند. یکی از جدیدترین دستاوردهای پزشکی که توجه بسیاری را به خود جلب کرده است، ساخت داروی مونجارو (Mounjaro) است. این دارو که با عملکرد موثر خود پا به عرصه درمان گذاشته است نه تنها در مدیریت قند خون در مبتلایان به دیابت نوع ۲ شناخته شده است، همانند داروی اوزمپیک امیدهای تازه‌ای را برای کاهش وزن مؤثر به همراه آورده است. در این مطلب از مداریو نگاهی دقیق و علمی از نحوه عملکرد تا مزایا و عوارض آمپول مانجارو یا تیرزپاتاید خواهیم داشت.

مونجارو چیست؟

تیرزپاتید (Tirzepatide) که آن را با نام تجاری مانجارو(Mounjaro) نیز می‌شناسند دارویی است که برای درمان دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو با افزایش سطح انسولین در بدن، به کاهش قند خون کمک کرده و همراه با تغییراتی در سبک زندگی از جمله رعایت رژیم غذایی سالم و ورزش منظم به مدیریت بهتر قند خون در مبتلایان به دیابت کمک می‌کند. علاوه بر این آمپول مانجارو برای کاهش وزن هم مورد توجه زیادی قرار گرفته است.

Mounjaro چگونه عمل می‌کند؟

این دارو از چند روش مؤثر به جلوگیری از افزایش بیش از حد قند خون کمک می‌کند:

• افزایش ترشح انسولین هنگام افزایش سطح قند خون
• جلوگیری از آزاد شدن قند ذخیره‌شده توسط کبد
• کند کردن سرعت جذب مواد غذایی و تنظیم قند خون پس از صرف وعده‌های غذا

موارد کاربرد تیزرپاتید

طبق پژوهش‌های انجام شده در مورد فواید آمپول مانجارو، تزریق این دارو در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و در کنار کنترل سطح قند خون به کاهش وزن در افراد چاق نیز کمک کند. توجه داشته باشید که این دارو برای مبتلایان به دیابت نوع ۱ قابل استفاده نمی‌باشد. در ادامه مهم‌ترین فواید آمپول مانجارو آورده شده است:

مدیریت قند خون

مانجارو یک داروی موثر برای کاهش قند خون در مبتلایان دیابت نوع 2 است. با تزریق این آمپول در بدن سطح هورمون انسولین زیاد می‌شود. انسولین هورمونی است که به بدن کمک می کند از گلوکز به عنوان منبع انرژی استفاده کند و در نتیجه سطح گلوکز در خون کاهش پیدا کند.

مدیریت وزن

آیا تزریق داروی مانجارو برای کاهش وزن تایید شده است؟ اگرچه این دارو برای درمان دیابت نوع ۲ ساخته شده است نه به عنوان داروی کاهش وزن، با این حال، تحقیقات نشان داده‌اند که Mounjaro می‌تواند کاهش وزن چشمگیری هم ایجاد کند.
بر اساس نتایج مطالعه‌ای که روی بیش از ۲۵۰۰ فرد بزرگسال مبتلا به چاقی انجام شد، افرادی که 5 میلی‌گرم از این دارو را به مدت ۷۲ هفته مصرف کردند، به طور متوسط ۱۵ درصد از وزن بدن خود را از دست دادند. استفاده از دُزهای بیشتر با کاهش وزن بیشتر نیز همراه بود.
آمپول مانجارو برای کاهش وزن با هدف قرار دادن دو هورمون کلیدی در بدن که در تنظیم قند خون و کنترل اشتها نقش دارند، عمل می‌کند:
GLP-1: این هورمون از دستگاه گوارش ترشح شده و به کاهش سطح قند خون و تقویت احساس سیری کمک می‌کند.
پلی‌پپتید انسولینوتروپیک وابسته به گلوکز یا GIP: این هورمون ترشح انسولین را تحریک می‌کند.
طبق آنچه گفته شد تجویز آمپول مانجارو برای درمان چاقی غیرمعمول هم نیست. به گفته دکتر شولز از پژوهشگران کلینیک CleveLand مونجارو در اصل نحوه واکنش بدن به غذا را تغییر می‌دهد. این دارو باعث می‌شود سریع‌تر احساس سیری کنید و سطح قند خون را متعادل نگه می‌دارد. همین ویژگی‌ باعث می‌شود که Mounjaro به ابزاری قدرتمند برای مدیریت دیابت نوع ۲ و چاقی تبدیل شود.

نحوه تزریق آمپول مانجارو

تزریق آمپول مانجارو به صورت زیرجلدی و هفته‌ای یکبار انجام می‌شود. این دارو در دُزهای مختلف ۲/۵، ۵، ۷/۵، ۱۰، ۱۲/۵ و ۱۵ میلی‌گرم موجود است که پزشک با در نظر گرفتن وضعیت بیمار مقدار مناسب را تجویز می‌کند. توجه داشته باشید که دارو باید فقط طبق دستور پزشک استفاده شود و تا زمانی که پزشک تشخیص داده مجاز به مصرف آن هستید.

آمپول مانجارو همانند اوزمپیک مشابه قلم است که در زیر پوست نواحی ران، شکم یا بازو تزریق می‌شود.

اگر این دارو را همراه با انسولین استفاده می‌کنید، تزریق هر یک از این داروها باید جداگانه انجام شود و نباید با هم مخلوط شوند. همچنین برای جلوگیری از تحریک پوست، محل تزریق را در هر بار تزریق آمپول مونجارو تغییر دهید. توجه داشته باشید که این دارو فقط برای شما تجویز شده است. هرگز استفاده از آن را فردی با علائم مشابه خودتان توصیه نکنید.

شایع ترین عوارض جانبی مونجارو

این دارو نیز همانند هر داروی دیگری ممکن است باعث بروز عوارض احتمالی در افراد شود. رایج ترین عوارض آمپول مونجارو در زیر آورده شده‌اند:

• حالت تهوع
• اسهال
• کاهش اشتها
• استفراغ
• یبوست
• ناراحتی یا درد معده

واکنش‌های آلرژیک شدید به این دارو کمتر شایع بوده اما می‌تواند باعث خطرات جدی شود. در صورت تجربه هر یک از عوارض آمپول مانجارو به شکل علائم زیر استفاده از دارو را متوقف کرده و هر چه سریع‌تر به درمانگاه مراجعه کنید.

• مشکلات تنفسی یا خس خس سینه
• سریع شدن ضربان قلب
• تب یا احساس ناخوشی عمومی
• مشکلات در بینایی
• تورم غدد لنفاوی
• تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو
• مشکل در بلع یا گرفتگی گلو
• خارش، بثورات پوستی یا برجستگی های قرمز کم رنگ روی پوست به نام کهیر
• سرگیجه، احساس سبکی سر، یا غش کردن
• درد مفاصل

چه کسانی نباید آمپول مانجارو را مصرف کنند؟

استفاده از آمپول مانجارو برای همه افراد مناسب نیست. در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر نباید از این دارو استفاده کرد:

• آلرژی به مواد تشکیل‌دهنده دارو. داشتن سابقه حساسیت به مانجارو، Zepbound و تیرزپاتید از جمله موارد منع مصرف این دارو هستند.
• داشتن سابقه سرطان مدولاری تیروئید (MTC) در خود یا سابقه خانوادگی این بیماری
• سندرم نئوپلازی چندگانه غدد درون‌ریز نوع 2 (MEN-2)
• دیابت نوع 1. مونجارو برای درمان دیابت نوع 1 تایید نشده است و مناسب این بیماران نیست.

هشدارهای لازم قبل از مصرف مانجارو

استفاده از مونجارو فقط باید طبق دستور پزشک مصرف شود. برای اطمینان از بی‌خطر بودن دارو تمام سوابق پزشکی‌تان را بویژه در صورت ابتلا به بیماری‌های کلیوی، پانکراس، مشکلات گوارشی، رتینوپاتی دیابتی یا آسیب به شبکیه چشم ناشی از دیابت، در اختیار پزشک قرار دهید.
همچنین اگر در دوران بارداری یا شیردهی به سر می‌برید یا حتی تصمیم به بارداری دارید باید پزشک خود را در جریان بگذارید.
توجه داشته باشید چنانچه برای مدیریت قند خون از انسولین استفاده می‌کنید، نباید انسولین را با مانجارو در یک سرنگ یا دستگاه تزریق مخلوط کنید.

تداخلات دارویی مانجارو

از آنجایی که ممکن است آمپول تیزرپاتید بر جذب برخی داروها تأثیر بگذارد، بنابراین حتماً لیست کامل داروهایی که مصرف می‌کنید یا اخیراً مصرف کرده‌اید را در اختیار پزشک قرار دهید. این لیست می‌تواند شامل کلیه داروهای تجویزی توسط پزشک، داروهای بدون نسخه، قرص‌های ضدبارداری، ویتامین‌ها و مواد معدنی وسایر مکمل‌های غذایی باشد.

چنانچه برای درمان دیابت دارو مصرف می‌کنید، به‌ویژه انسولین یا داروهایی که سطح انسولین را افزایش می‌دهند، حتماً پزشک را مطلع کنید تا از عوارض افت قند خون پیشگیری شود. برخی از تداخلات دارویی آمپول مانجارو عبارتند از:

• داروهای ضد ویروسی برای درمان HIV یا ایدز
• آسپرین و داروهای مشابه آن مانند وارفارین
• بتا بلوکرها مانند آتنولول، متوپرولول، پروپرانولول و برخی داروهای مخصوص فشار خون، بیماری قلبی، ضربان نامنظم قلب
• کروم
• کلونیدین
• دیورتیک‌ها
• هورمون های زنانه، مانند استروژن یا پروژستین، قرص های ضد بارداری
• فنوفیبرات
• جمفیبروزیل
• گوانتیدین
• ایزونیازید
• لانروتاید
• هورمون های مردانه یا استروئیدهای آنابولیک
• MAOI مانند Carbex، Eldepryl، Marplan، Nardil و Parnate
• داروهای کاهش وزن
• داروهای آلرژی، آسم، سرماخوردگی یا سرفه
• داروهایی برای افسردگی، اضطراب یا اختلالات روانی
• نیاسین
• نیکوتین
• NSAID ها، داروهای ضد درد و التهاب، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
• اکتروتید
• سایر داروهای دیابت مانند گلیبورید، گلیپیزید یا گلیمپراید
• پاسیروتید
• پنتامیدین
• فنی توئین
• پروبنسید
• آنتی بیوتیک های کینولون مانند سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، افلوکساسین
• داروهای استروئیدی مانند پردنیزون یا کورتیزون
• سولفامتوکسازول؛ تری متوپریم

مقایسه Mounjaro با قلم لاغری Ozempic

Mounjaro از جهات بسیاری به یکی دیگر از داروهای محبوب برای کنترل دیابت و چاقی به نام اوزمپیک شباهت دارد. این قلم لاغری نیز به دلیل اثرات چشمگیرش در کاهش وزن بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
هر دو داروی مانجارو و اوزمپیک توسطFDA برای درمان دیابت نوع ۲ تأیید شده‌اند، اما هنوز تأییدیه رسمی برای درمان چاقی ندارند. با این حال، دُز بالاتر اوزمپیک تحت نام تجاری Wegovy به عنوان یک داروی ضدچاقی تأیید شده توسط FDA معرفی شده است. بنابراین هر سه دارو Mounjaro، Ozempic و Wegovy توسط پزشکان برای مدیریت چاقی و کمک به کاهش وزن در بیماران تجویز می‌شوند.

کلام آخر اینکه داروی مانجارو برای افرادی‌ که به دنبال کاهش سریع وزن در مدت کوتاهی هستند گزینه مناسبی نیست. چنانچه مبتلا به دیابت نوع 2 یا چاقی هستید ترکیبی از رژیم غذایی، ورزش و داروهای لاغری برای مدیریت مؤثر و پایدار وزن و سلامت توصیه می‌شود.

منبع