مهمترین خواص خرمالو که باید بدانید

�یکی از میوه‌های خوش‌طعم و لذیذ فصل پاییز که محبوبیت زیادی دارد خرمالو است و با نزدیک شدن به شب یلدا جایگاه ویژه‌ای در سفره ایرانیان دارد. این میوه پرطرفدار علاوه بر بافت نرم و طعم دلپذیری که دارد به دلیل خواص زیادی که دارد به عنوان یک میوه مغذی و مفید برای سلامت شناخته می‌شود. خرمالو سرشار از ویتامین‌ها، فیبر و آنتی‌اکسیدان است که برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی حائز اهمیت است. در این مطلب از مداریو علاوه بر بررسی مهم‌ترین خواص خرمالو به این سوال مهم پاسخ خواهیم داد که آیا خرمالو باعث انسداد روده می‌شود و چه کسانی نباید خرمالو بخورند؟ بنابراین تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

مهمترین خواص خرمالو

خرمالو که از میوه‌های بومی کشورهای آسیایی و مدیترانه‌ای است سرشار از مواد مغذی مهمی چون ویتامین C ،A، پتاسیم و فیبر است. این مواد مغذی نقش مهمی در تقویت سییستم ایمنی و سلامت عمومی دارند.
خرمالو از جمله مواد غذایی فیبردار برای روده است که با داشتن فیبر بالا باعث بهبود عملکرد سیستم گوارشی و سلامت روده‌ها می‌شود و از خیلی مشکلات شایع گوارشی مانند یبوست پیشگیری می‌کند.
این میوه لذیذ همچنین منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌های مهمی مانند بتاکاروتن و فلاونوئیدها است که در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمنی چون سرطان‌های دستگاه گوارش مؤثر هستند. مهم‌ترین خاصیت های خرمالو در ادامه آورده شده‌اند.

تقویت بینایی

یکی از مهم‌ترین فواید خرمالو تقویت سیستم بینایی است. این میوه به واسطه داشتن مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان و پیش‌ساز ویتامین آ یا بتاکاروتن که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود نقش مهمی در سلامت شبکیه و سیستم بینایی دارد.
پیش ساز ویتامین A که در مواد غذایی با رنگدانه نارنجی، زرد و قرمز مانند خرمالو، هویج، کدو حلوایی به وفور یافت می‌شود نقش مهمی در تقویت سیستم بینایی و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌های چشمی دارد.
از سوی دیگر خرمالو با دارا بودن مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان از جمله ویتامین C، بتاکاروتن و فلاونوئیدها از چشم‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آژاد و عوامل خارجی مانند اشعه ماورابنفش خورشید محافظت می‌کند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌هایی هستند که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند و در طول زمان، باعث پیری سلول‌های چشم، آسیب به سایر بافت‌های بدن و بروز بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های تخریب کننده سیستم عصبی مانند آلزایمر و انواع سرطان‌ها می‌شوند.

خواص ضد التهابی

میوه خرمالو به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های مهمی چون ویتامین C دارای خواص ضدالتهابی است که از التهاب و آسیب بافتی جلوگیری می‌کند. خاصیت ضدالتهابی خرمالو به‌ویژه در سلامت دستگاه گوارش و پیشگیری از بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت مؤثر است.

تنظیم فشارخون و کاهش کلسترول

حفظ سلامت قلب و عروق و سیستم گردش خون از دیگر خاصیت های خرمالو است. این فواید به دلیل داشتن برخی مواد مغذی مانند پتاسیم، فیبر، آنتی‌اکسیدان و دیگر ترکیبات خاص موجود در میوه است.
پتاسیم از مواد معدنی ضروری برای تنظیم فشار خون است که این اثر باعث حفظ سلامت سیستم قلبی عروقی نیز می‌شود. همچنین فیبر و آنتی‌اکسیدان موجود در خرمالو به کاهش جذب کلسترول، کاهش LDL (کلسترول بد) و افزایش HDL (کلسترول خوب)، کاهش التهاب در رگ‌های خونی و جلوگیری از آسیب به دیواره عروق کمک می‌کند. این اثرات در کنار همدیگر به سلامت قلب و عروق منجر می‌شود.

سلامت دستگاه گوارش

خرمالو منبع غنی از فیبر محلول و نامحلول است که به حرکات منظم روده کمک کرده و باعث پیشگیری از یبوست می‌شود. در واقع یکی از مهم‌ترین فواید خرمالو کمک به رفع یبوست است. فیبر موجود در میوه با جذب آب در روده‌ها مدفوع را نرم کرده وعمل دفع را تسهیل می‌کند. همچنین فیبر محلول در این میوه با کاهش جذب قند به جلوگیری از افزایش قند خون کمک می‌کند و مقادیر اضافی کلسترول را دفع می‌کند. فیبر همچین به رشد باکتری‌های نوع خوب روده کمک کرده که باعث تقویت سیستم ایمنی و سلامت کلی دستگاه گوارش می‌شود.

تقویت سیستم ایمنی

یکی از مهم‌ترین ترکیباتی که باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود آنتی‌اکسیدان‌ها است که به وفور در خرمالو یافت می‌شود. ویتامین C، بتاکاروتن، پلی فنول‌ها خاصیت آنتی‌اکسیدانی داشته و با اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد و آسیب‌های اکسیداتیو مقابله می‌کند.
همچنین از دیگر خاصیت های خرمالو می‌توان به تقویت فلور میکروبی روده اشاره کرد. این میوه محتوای فیبر بالا و تقویت رشد باکتری‌های مفید دستگاه گوارش به بهبود فلور میکروبی روده کمک می‌کند که نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن دارد باعث تقویت عملکرد سیستم ایمنی می‌شود.

جدول ارزش غذایی خرمالو

خواص خرمالو بر خلاف اندازه کوچکش زیاد است و باوجود کالری کمی که دارد سرشار از مقادیر قابل توجهی از مواد مغذی است. این میوه سرشار از فیبر است که در رژیم‌های غذایی کاهش وزن و لاغری ارزش زیادی دارد.
بغیر از ویتامین‌ها و مواد معدنی خرمالو حاوی طیف گسترده ای از ترکیبات گیاهی مانند تانن، فلاوونوئیدها و کاروتنوئیدهاست که اثرات مثبتی بر سلامت دارند. یک خرمالو متوسط 168 گرم است و 118 کالری دارد. ارزش غذایی خرمالو در 100 گرم به شرح زیر است. این جدول تخمین کلی از مواد مغذی موجود در خرمالو را فراهم می کند و ممکن است بسته به نوع خرمالو و منطقه کشت متغیر باشد.

مضرات خرمالو

علیرغم خاصیت های خرمالو مصرف زیاد آن به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. این میوه به دلیل قند طبیعی بالایی که دارد باید در افراد مبتلا به دیابت در حد اعتدال مصرف شود. همچنین در افرادی‌که سیستم گوارشی ضعیفی دارند ممکن است باعث نفخ و احساس سنگینی شود.
تانن موجود در خرمالوی نارس خاصیت قابض‌کننده دارد و در افراد با مشکلات گوارشی مثل یبوست توصیه نمی‌شود. مصرف بیش از حد خرمالوی نارس ممکن است منجر به مشکل بزوآر در دستگاه گوارش شود. بروآر توده‌های سخت و سنگ مانند است که ممکن است در دستگاه گوارش بویژه معده و روده تشکیل شود و باعث ایجاد درد و ناراحتی شود.
همچنین به هنگام مصرف این میوه باید خوب آن را بجوید در غیراینصورت، قسمت‌های له نشده میوه در انتهای روده کوچک جمع شده و باعث انسداد می‌شود.
زنان در دوران شیردهی به دلیل واکنش‌های آلرژیک در کودک باید از مصرف خرمالو اجتناب کنند. در ادامه مطلب اطلاعات لازم درباره اینکه چه کسانی نباید خرمالو بخورند ارائه شده است.

آیا خرمالو باعث انسداد روده می‌شود؟

در پاسخ به این نگرانی متداول باید گفت که خرمالو بویژه نوع نارس آن در بعضی شرایط خاص یا در افراد مستعد می‌تواند باعث انسداد در روده شود.خرمالو میوه راحت الحلقومی است که خیلی از افراد آن را به درستی نمی‌جوند یا نجویده آن را قورت می‌دهند. همین پدیده به مرور زمان در افرادی که در خوردن این میوه زیاده‌روی می‌کنند باعث تشکیل و تجمع توده‌های جامدی از مواد هضم نشده در دستگاه گوارش یا بزوآر شده که می‌توانند باعث انسداد در روده نیز شود. لازم است بدانید این اتفاق در مورد هر نوع ماده غذایی که به درستی جویده نمی‌شود هم اتفاق می‌افتد.
افرادیکه سیستم گوارشی ضعیفی دارند مانند سالمندان، کودکان یا افرادیکه سابقه جراحی در دستگاه گوارش داشته‌اند، بیماری کلیوی پیشرفته دارند، بیشتر در معرض خطر انسداد روده به‌ دنبال مصرف خرمالو هستند. از سوی دیگر همانطور که گفته شد فیبر غیرقابل هضم و تانن موجود در میوه خصوصاً اگر نارس باشد باعث تشکیل توده‌های بزوآر می‌شود. برای پیشگیری از مشکل انسداد روده با مصرف خرمالو توصیه می‌شود که میوه رسیده را انتخاب کنید، آن را کامل بجوید و در مصرف آن اعتدال داشته باشید. برخی از علائم انسداد روده عبارتند از:

• درد شدید شکم
• یبوست
• ناتوانی در دفع گاز
• احساس سنگینی و نفخ

در صورت بروز چنین علائمی باید فوراً به مرکز درمانی مراجعه کنید.

چه کسانی نباید خرمالو بخورند؟

همانطور که گفته شد فواید خرمالو زیاد است و این میوه سرشار از مواد مغذی است. اما برخی از افراد به دلیل شرایطی که دارند باید مصرف میوه را محدود یا از آن پرهیز کنند. اما چه کسانی نباید خرمالو بخورند؟
افراد مبتلا به دیابت. قند موجود در خرمالوی رسیده می‌تواند باعث افزایش سریع قند خون در افراد دیابتی شود و باید در مصرف آن بویژه در مناسبت‌هایی مثل شب یلدا که میوه‌های پاییزی دیگری مثل انار و هندوانه هم مصرف می‌شود احتیاط کنند.
افراد با معده حساس. افراد با مشکلات گوارشی مانند زخم‌های گوارشی و التهاب روده بهتر است از مصرف میوه خودداری کنند.
افراد دچار حساسیت به خرمالو. مصرف این میوه در افرادیکه دچار واکنش‌های آلرژیک مثل خارش و التهاب می‌شوند ممنوع است.
افرادیکه سابقه جراحی در دستگاه گوارش و انسداد روده دارند. علیرغم خواص خرمالو زیاده‌روی در مصرف آن بویژه نوع کال و نارس در افراد با مشکلات گوارشی خاص ممکن است باعث تشکیل بزوآر در سیستم گوارشی و نهایتاً انسداد روده شود.
افراد گرم‌مزاج. طبع گرم خرمالو در افراد گرم‌مزاج باعث تحریک پوست و بروز جوش‌های پوستی و خارش می‌شود.
کودکان خردسال. سیستم گوارشی کودکان بویژه در سنین کمتر از 3 سال توانایی هضم فیبر بالای خرمالو را ندارد و ممکن است با خوردن خرمالو دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست شوند. همچنین کودکان ممکن است تکه‌های میوه را خوب نجویده که باعث مشکل انسداد روده شود.

خواص خرمالو از دیدگاه طب سنتی

خرمالو به دلیل خواص درمانی و طبع گرمی که دارد در طب سنتی مورد توجه قرار داد. از نظر طب سنتی خرمالو برای سلامت پوست، سیستم گوارش، رفع کم‌خونی، پیشگیری از بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید مفید است. فیبر فراوان در این میوه برای رفع یبوست و بهبود حرکات روده مفید و نوع نارس آن به دلیل خاصیت قابضی که دارد در درمان اسهال مفید است.

از دیدگاه طب سنتی افرادیکه مزاج گرمی دارند باید در خوردن این میوه احتیاط کرده و زیاده روی نکنند. همچنین توصیه می‌شود که این افراد همراه این میوه مواد غذایی که طبع سردی دارند استفاده کنند.

فواید کلاهک خرمالو از دیدگاه طب سنتی

علاوه بر خاصیت های خرمالو، کلاهک میوه که اغلب دور انداخته می‌شود از دیدگاه طب سنتی خواص درمانی دارد. به دلیل وجود ترکیبات ضدالتهابی در درمان سرفه‌های خشک و کاهش التهاب و تورم گلو می‌توان کلاهک را خشک کرد و آن را به شکل دمنوش استفاده کرد.
همچنین دم‌کرده کلاهک خرمالو به دلیل خاصیت قابضی که دارد به رفع مشکلات گوارشی مثل اسهال کمک می‌کند. توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث تشدید یبوست شود.
توجه داشته باشید اگر به خرمالو حساسیت دارید مصرف کلاهک خرمالو نیز می‌تواند باعث بروز مشکلات ناشی از واکنش‌های آلرژیک شود.

کلام آخر اینکه خرمالو نه‌تنها میوه‌ای خوشمزه و لذیذ است، بلکه نقشی مهمی در تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت بدن ایفا می‌کند که آن را به یک انتخاب محبوب و مفید تبدیل کرده است. این میوه پرخاصیت به تقویت سلامت قلب و عروق، کاهش التهاب و حفظ سلامت سیستم گوارشی کمک می‌کند. با این حال، مانند هر میوه‌ای، باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کرده و از زیاده‌روی پرهیز کرد.