تکنولوژی سلامت-محور

سلامت همراه (Mobile Health/mHealth) اصطلاحی است که در سال 2003 وارد حیطه سلامتی شد. آمار رو به افزایش تعداد افرادی که به گوشی هوشمند دسترسی دارند باعث شد تا سلامت همراه وارد زندگی روزانه بیماران و درمانگران شود. فناوری سلامت همراه، فرصتی فوق‌العاده برای کشورهای در حال‌ توسعه مانند ایران است تا با صرفه‌جویی در منابع کمیاب و آموزش پزشکی از راه دور، سیستم بهداشتی کارآمدتری داشته باشند.

هوش مصنوعی با قدرت وارد بخشِ مراقبت‌های بهداشتی و سلامت شده است؛ فناوری می‌تواند بسیاری از مشکلات حیطه سلامتی را حل کند؛ به‌عنوان مثال، در دوران شیوع کرونا، برخی از ابزارهای مبتنی بر هوش‌مصنوعی باعث شدند که کادر درمان در معرض مستقیم ویروس کرونا قرار نگیرند. همراه با اثر مثبت فناوری، گاهی نگرانی‌هایی برای درمانگران به وجود می‌آید مانند فقدان شغل به دلیل غلبه هوش‌مصنوعی! اگرچه این اتفاق در فیلم‌های علمی-تخیلی رخ داده اما در دنیای واقعیت، غلبه کامل هوش‌مصنوعی بر حیطه سلامت هنوز امکان‌پذیر نیست.

آنچه امروزه به عنوان پزشکی از راه دور یا تله‌مدیسن می‌شناسیم، از دهه 1950 آغاز شد، زمانی که چند سیستم بیمارستانی و مرکز درمانی دانشگاهی شروع به یافتن راه‌ها‌یی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات و تصاویر از طریق تلفن داشتند. در یکی از اولین موفقیت‌ها، دو مرکز درمانی در پنسیلوانیا توانستند تصاویر رادیولوژی را از طریق تلفن ارسال کنند.

با پیشرفت فناوری‌های دیجیتال سلامت-محور، مانند هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، چاپ سه‌بعدی، رباتیک یا فناوری نانو، آینده‌ی حوزه‌ی سلامت در برابر چشمان ما در حال شکل‌گیری است. ما باید با آخرین تحولات آشنا باشیم تا بتوانیم فناوری را کنترل کنیم، نه اینکه به کنترل فناوری دربیاییم. آینده‌ی مراقبت‌های سلامت درگرو همکاری نزدیک با فناوری است و شاغلین بخش سلامت برای اینکه در سال‌های آینده نیز فعال بمانند، باید با آغوش باز به استقبال فناوری‌های حیطه سلامت بروند.

آیا می‌ترسید ربات‌ها شغل پرستاران، پزشکان و سایر متخصصان سلامت را تصاحب کنند؟ می‌ترسید که هوش مصنوعی ظرف چند سال دنیا را به کنترل درآورد؟ آیا در مورد کودکان و بزرگ‌سالان معتاد به واقعیت مجازی که در دنیای رؤیایی ناموجودشان این‌طرف و آن‌طرف می‌روند، کابوس می‌بینید؟ آیا از انجام آزمایش ژنتیکی می‌ترسید چون ممکن است روز مرگ شما را مشخص کند؟