مراقب دروغ های دکتر گوگل باشیم!
دکتر گوگل چیست و چگونه از دروغهای آن در امان بمانیم؟ جستجو در گوگل یا همان سرچ کردن در گوگل میتواند آسیبرسان باشد و اضطراب ایجاد کند! گوگلکردن، اطلاعات ارزشمندی به شما میدهد، اما اعتماد به گوگل در مورد اطلاعات پزشکی میتواند عوارض جانبی بدی داشته باشد. شما وقتی به اطلاعاتی احتیاج دارید، بهشکل روتین به اینترنت رجوع میکنید. موتورهای جستجوی اینترنت نقطه شروع بسیاری از تحقیقات علمی هستند. همچنین هنگام جستجوی اطلاعات درباره هر موضوعی مانند بهترین رستوران شهر تهران؟ فیلم چه ساعتی پخش میشود؟ چه کسی ترانه آهنگی را نوشته؟ گویا گوگل همه چیز را میداند.
از آنجایی که هر اطلاعاتی را میتوان از گوگل بهدست آورد، مردم از گوگل برای اطلاعات پزشکی نیز استفاده میکنند. آیا مجموعهای از علائم را تجربه میکنید؟ آیا میخواهید تشخیصهای احتمالی را بدانید؟ شاید یکی از دوستان شما بیمار باشد؟ شاید در مورد نوعی بیماری نگران هستید و تصمیم دارید درباره آن چیزهای بیشتری بدانید. روشهای درمانی چطور؟ گوگل میتواند انواع زیادی از روشهای درمانی را پیشنهاد کند.
متأسفانه، گوگل کردنِ اطلاعات سلامتی عوارض جانبی ناگواری دارد که بسیاری از آنها بیخبر هستند. در ادامه با مداریو همراه باشید تا با خطرات مشاوره با دکتر گوگل بیشتر آشنا شوید.
1. اشتباهات دکتر گوگل؛ تهدیدی برای روحیه بیمار
اولین اثر جانبی منفی این است که جستجوی اطلاعات بر اساس علائم میتواند تاثیر خیلی بدی روی وضعیت روحی بگذارد. استفاده از گوگل یا ابزارهای دیگر ممکن است حالتان را بدتر کند و اضطراب شما درباره سلامتیتان را بیشتر کند. یونگمن و همکارانش در سال 2020 تحقیق تجربی مهمی درباره عوارض جانبی جستجوی گوگل منتشر کردند. آنها در ابتدا از شرکتکنندگان خواستند که به مدت 2 دقیقه ژرفدمی (تنفس واقعاً سریع و ناکارآمد) را انجام دهند. این کار منجر به انواعی از علائم میشود که بسیار فراتر از تنگی نفسی است. سپس آنها از برخی شرکتکنندگان خواستند تا در مورد علائم فعلیشان در گوگل جستجو کنند. نتیجه نشان داد، گوگل کردن حال آنها را بدتر کرد.
برای مثال، مجموعهای از علائم مانند تنگی نفس، سبکی سر، سرگیجه، افزایش ضربان قلب و گزگز دستوپاها را به گوگل بدهید؛ این موارد همان علائمی هستند که اگر عمل ژرفدمی را به مدت دو دقیقه انجام دهید، تجربه خواهید کرد. در صورتی که برای این علائم نتایج مختلفی از گوگل دریافت خواهید کرد. بسیاری از نتایج جستجو بسیار جدی و خطرناک هستند. وقتی افراد با استفاده از این نوع علائم به مدت پنج دقیقه در گوگل جستجو کردند، از نظر عاطفی احساس بدتری داشتند. اکنون از مفهموم دکتر گوگل چیست و خطرات آن کمی آشنا شدهاید، ولی این تازه شروع جریان است!
گوگل نتایج منطبق با جستجو را ارائه میدهد، اما نتایج را بر اساس تعداد دفعات کلیک افراد روی گزینههای مختلف نیز مطابقت میدهد. مردم ابتدا روی گزینههای جدیتر مانند حملات قلبی، سکته مغزی، آریتمی قلب-کلیک میکنند. بنابراین این گزینهها که اسم ترسناکی دارند، بیشتر در اولین نتایج جستجوی گوگل نمایش داده میشوند.
اگر همین حالا مجموعهای از علائم سلامتی مثل تنگی نفس، تب و سرفه را گوگل کنید، به احتمال زیاد اولین نتیجه گوگل مربوط به کووید-19 خواهد بود. همچنین اگر «کاهش بویایی» را سرچ کنید، دوباره کووید-19 از نتایج گوگل بهدست میآید. بنابراین کاملا آشکار است که گوگل کردنِ علائم، نگرانی شما را افزایش دهد.
2. خودبیمارانگاری از عوارض دکتر گوگل
اگر هنگام تحقیق در مورد یک بیماری در اینترنت جستجو کنید، گوگل کردن میتواند اثر نامطلوب دیگری ایجاد کند. تقریباً هر وبسایتی که باز میکنید، لیستی از علائم احتمالی را مشاهده خواهید کرد؛ بسیاری از این علائم نسبتاً شایع هستند و با بسیاری از مشکلات همپوشانی دارند. به عبارت دیگر، احتمالا برخی از آن علائم را اخیرا تجربه کردهاید.
کوان و همکارانش در سال 2012 به افراد لیست، علائم مرتبط با بیماریهای متفاوتی را نشان دادند. برای برخی از این افراد، علائم را بر اساس میزان شایع بودن آنها گروهبندی کردند. بنابراین علائم مشترک بسیاری از بیماریها ابتدا ارائه شد و بهدنبال آنها علائم نادر دیگری که بعید است در سایر مشکلات دیده شوند، ارائه شد. برای دیگر افراد شرکت کننده در این تحقیق، علائم شایع و نادر را در یک لیست ترکیب کردند؛ این افراد باید علائمی را که داشتند تیک میزدند.
نتایج تحقیق نشان داد، اگر علائم گروهبندی شده باشند، مردم چندین علامت پشتسرهم را تیک میزنند و اغلب علائمی بیشتر از آنچه انتظار دارید را تیک میزنند. این موضوع باعث میشود، مردم نگران شوند که ممکن است به این بیماری مبتلا باشند. بنابراین گوگل کردن یک بیماری، تقریباً هر بیماری، نگرانی شما از ابتلا به آن بیماری را افزایش میدهد.
پس گوگل کردنِ اطلاعات پزشکی میتوانند سطح اضطراب شما را افزایش دهد. جستجو بر اساس علائم، بیماریهای وحشتناکی را به شما نشان میدهد. اگر براساس بیماری جستجو کنید (اسم بیماری)، علائمی را مشاهده میکنید که ممکن است تجربه کرده باشید. در هر دو مورد، بهطور بالقوه نگرانی خود از ابتلای خودتان به بیماری یا هر کسی که بهخاطرش جستجو میکنید، افزایش میدهید.
3. پیروی از اطلاعات غلط
از دیگر اشتباهات دکتر گوگل اطلاعات پزشکی مربوط به اطلاعات غلط است. اگر کووید-19 را در گوگل جستجو کنید، اطلاعات غلطی پیدا خواهید کرد. برای مثال، تئوریهای توطئه درباره شروع ویروس و پیشنهادهایی برای درمان کووید را خواهید یافت که ممکن است بیشتر از نفع، زیان داشته باشد. این نتایج ممکن است نتایج اول جستجوی گوگل نباشد، اما در لیست نتایج وجود خواهد داشت.
در رسانههای اجتماعی، بسته به اینکه چه افرادی را دنبال میکنید، مرتباً این نوع اطلاعات غلط را دریافت خواهید کرد. برای مثال، در یک مقالهی واشنگتنپست توصیه به مصرف هیدروکسی کلروکین و کلروکین بهعنوان درمان کووید شد. تحقیقات پزشکی معتبر، استفاده از این دو دارو را پشتیبانی نمیکند؛ بیشتر تحقیقات نشان میدهد، این داروها بیاثر هستند. همچنین پیشنهادهایی در مورد نوشیدن وایتکس خواهید دید، مجموعهای از اطلاعات غلط قدیمی وجود دارد که وایتکس را بهعنوان درمانی برای مشکلات مختلف پیشنهاد کرده است، گرچه وایتکس مایع فوقالعاده خطرناکی است.
بنابراین گوگل کردن، یا در واقع هرگونه استفاده از اینترنت برای اطلاعات پزشکی، ریسکها و عوارض جانبی ناگواری دارد. صحبت از این نیست که مردم نباید از اینترنت برای اطلاعات پزشکی استفاده کنند، بلکه باید از عوارض جانبی نامطلوب دکتر گوگل آگاه باشند. به درمانهای اینترنتی اعتماد نکنید و به خاطر داشته باشید، در مورد چیزی مانند کووید-19، حتی متخصصان نیز مدام باید اطلاعات و توصیههای خود را با در دسترس قرار گرفتن اطلاعات بیشتر، بهروز کنند. امیدواریم در پایان مقاله، به پاسخ ابهاماتی که از دکتر گوگل چیست در سرتان بود، رسیده باشید.