تاریخچه روپوش سفید پزشکی - آشنایی با فلسفه روپوش پزشکی
در پشت پرده روپوش سفید فلسفهها و اتفاقات زیادی نهفته است که بسیاری از افراد حتی پزشکان از وجود آن بیخبر هستند. جالب است بدانید، کمتر کسی تصورش را میکند که پیشینه روپوش سفید پزشکی به 2 قرن پیش برمیگردد! روپوش سفید که به آن کت آزمایشگاهی میگویند، روپوشی تا روی زانو است که توسط متخصصین حوزه پزشکی یا افراد درگیر در کارهای آزمایشگاهی، پوشیده میشود. این روپوش از لباسهایی که افراد بر تن دارند، محافظت کرده و همچنین بهعنوان یک لباس فرم ساده عمل میکند. این لباس از مخلوط پنبه و کتان یا پلیاستر پنبهای به رنگهای سفید یا روشن دوخته میشود. جنس روپوش این اجازه را میدهد که لباس در دمای بالا شسته شود و تشخیص تمیز بودن یا کثیف بودن آن راحت باشد.
روپوشهای سفید در آرژانتین و اروگوئه سمبل یادگیری است؛ به همین دلیل این روپوشها توسط دانشآموزان و معلمان مدارس دولتی پوشیده میشوند. در تونس و موزامبیک، معلمان برای محافظت از لباسهایشان در برابر گچ، روپوش سفید بر تَن میکنند. جالب است بدانید، کلمههای «یقهسفید» یا «یقه آبی» برای اشاره به کارگران مختلف کاربرد دارد و عبارت «روپوش سفید» گاهی اوقات برای اشاره به شخصی که آن را میپوشد استفاده میشود.
تاریخچه روپوش سفید پزشکان
بیش از 100 سال است، پزشکان از روپوشهای سفید در محیط کار استفاده میکنند. در قرن نوزدهم، دیدگاهی به قطعیت علم پزشکی در مقابل طب قلابی (خرافه) شکل گرفت. در همین اوضاع، پزشکان برای تأکید به رویکرد علمیتر پزشکی مدرن، شروع به معرفی خود بهعنوان دانشمند کردند و شناختهشدهترین نماد دانشمند، یعنی لباس سفید آزمایشگاهی را بر تن کردند. بدین صورت روپوش سفید در اواخر دهه 1800 بهعنوان نمادی از پاکیزگی به پزشکی راه یافت.
پژوهشی که در انگلستان انجام شد، نشان داد که بیشتر بیماران استفاده پزشکان از روپوش سفید را ترجیح میدهند. این مطالعه نشان داد که روانپزشکان کمتر از همه روپوش سفید میپوشند. بعضی از پزشکان این روپوشها را گرم و ناراحتکننده میدانند و بسیاری احساس میکنند با این روپوشها به گسترش عفونت کمک میکنند.
سندروم فشارخون روپوش سفید
در برخی از بیمارانی که فشارخون آنها در یک محیط کلینیکی اندازهگیری میشود، میزان فشارخون بالاتر از زمانی است که در محیط خانگی اندازهگیری میشود. این اتفاق نشاندهنده احساس آرامش بیشتر بیماران، هنگام حضور در خانه است. این پدیده را گاهی اوقات «فشارخون روپوش سفید» مینامند که اشاره به روپوشهای سفید پوشیده شده در محیطهای کلینیکی دارد.
روپوش سفید در مقابل سیاه
تا اواسط دهه 1920 دانشجویانی که در حال بررسی جسد بودند، برای نشان دادن احترام به مردگان از روپوشهای آزمایشگاهی سیاه استفاده میکردند. از روپوشهای آزمایشگاهی سیاه در آزمایشگاههای اولیه زیست-پزشکی و میکروبیولوژی استفاده میشد. در اواخر قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم، مفاهیمی مانند پاکیزگی و خلوص در نزد مردم پررنگتر شد؛ بهدنبال آن پزشکان روپوش سفید پزشکی را جایگزین روپوش سیاه کردند.
فلسفه استفاده از روپوش پزشکی سفید
رنگ سفید نماد پاکیزگی، خلوص، برابری، شروع جدید، بیگناهی، خودکفایی و کمال است. پس با کمی تعمل در معانی سفید، میتوان دریافت که فلسفه استفاده از روپوش سفید، ابتدا منتقل کردن آرامش به بیمار است، زیرا رنگ سفید باعث جذب اعتماد بیشتر در اولین نگاه میشود.
آدام گالینسکی و همکارانش در دانشکده مدیریت کالگ دانشگاه نورثوسترن در رابطه با روپوش سفید پزشکی تحقیقاتی انجام دادهاند و نتیجه این پژوهش را «اثر لباس بر فرآیند شناخت» نامیدند. جالب است بدانید، اگر یک فرد عادی روپوش سفید متعلق به یک پزشک را بپوشد، دقت و تواناییاش در توجه کردن بهطور قابل توجهی افزایش مییابد. در صورتی که اگر یک روپوش سفید که متعلق به نقاش است، بر تَن همان فرد کنید، چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
این نتایج از تحقیقات حوزه علمی روبهرشدی به نام «شناخت تجسمی» بهدست آمده است. مردم نهتنها با ذهنشان، بلکه با بدنشان هم فکر میکنند. فرآیند فکر کردن مبتنی بر تجارب فیزیکی است و طبق پژوهش انجام شده، این تجارب شامل لباسهایی که افراد میپوشند هم میشود. با این اوصاف شناخت تجسمی، فقط به لباس پوشیدن محدود نخواهد شد. برای مثال زمانی که یک فرد در حال شستن دستهایش است، از نظر روحی خودش را پاکتر و صادقتر میپندارد. همچنین زمانی که فردی نوشیدنی گرمی در دستانش داشته باشد، با دیگران گرمتر و صمیمیتر برخورد میکند.
از دیگر تحقیقات انجام شده توسط آدام مربوط به نوع قضاوت کردن است. بدین منظور نحوه لباس پوشیدن افراد بر نوع قضاوتی که دیگران از شخصیت آنها میکنند، تاثیر میگذارد. بهعنوان مثال، زنانی که هنگام مصاحبه گزینش، لباسهای رسمیتر میپوشند، احتمال استخدامشان بیشتر است. همچنین معلمانی که لباسهای رسمیتری تَن میکنند، نسبت به معلمانی که لباسهای غیررسمیتر میپوشند، باهوشتر بهنظر میرسند.
آیا روپوش سفید پزشکی بر فعل و انفعالات روانی هم تاثیر میگذارد؟
برای پاسخ به این سوال، محققان سه آزمایش انجام دادهاند که در آنها لباسهای افراد با یکدیگر تفاوت نداشت، اما نشانگر مشاغل مختلفی بود. در آزمایش اول، 58 دانشجوی دوره لیسانس انتخاب شدند و از آنها خواسته شد، عدهای کت های سفید آزمایشگاه و مابقی لباسهای معمولی بپوشند. سپس میزان توجه آنها بر اساس تواناییشان بر روی تشخیص ناسازگاریها، مورد امتحان قرار گرفت. در پایان، میزان خطای افرادی که روپوش سفید پزشک پوشیده بودند، تقریبا نصف افرادی بود که لباس معمولی بر تن داشتند.
در آزمایش دوم، 74 دانشآموز بهطور تصادفی انتخاب شدند و هر یک از آنها به اختیار یکی از گزینههای پوشیدن روپوش پزشکی، پوشیدن روپوش نقاش و مشاهده روپوش یک پزشک را انتخاب کردند. در این آزمایش، آنها میبایست به دو تصویری که شباهت زیادی به یکدیگر داشتند را مشاهده کرده و چهار تفاوت عمده دو تصاویر را در کمترین زمان ممکن بر روی کاغذ بنویسند.
دانشآموزانی که روپوش سفید پزشکی پوشیده بودند، تفاوتهای بیشتری پیدا کردند و بالاترین میزان توجه برای این گروه ثبت شد. گروهی که روپوش متعلق به نقاشان را پوشیده بودند و یا تنها روپوش پزشکی را مشاهده کرده بودند، تفاوت های کمتری را نسبت به گروه اول مشاهده کردند.
آزمایش سوم، تکمیل کننده آزمایش قبلی است. آیا تنها مشاهده یک شی، مانند یک روپوش میتواند بهسادگی رفتار ما را تحتتاثیر قرار دهد؟ سه گروه یاد شده در آزمایش قبلی، برای مدت زمان طولانی در مقابل میزی قرار گرفتند و از آنها خواسته شد در مورد آنچه راجع به روپوش های سفید به فکرشان میرسد، بنویسند. در نتیجه این آزمایش، دوباره گروهی که روپوش پزشکی تن کرده بودند، بالاترین میزان دقت و توجه را از خود نشان دادند.
محققان براساس شواهد و تحقیقات بهدست آمده از این آزمایشها، به این نتیجه رسیدهاند که شخص باید حتما روپوش را پوشیده و روی پوستش احساس کند تا روی فعلوانفعالات روان اثر بگذارد. بهصورت کلی میتوان نتیجه گرفت، لباسها ذهن و جسم فرد را تحت تاثیر قرار داده و او را در حالت روانی دیگری قرار میدهند.
دیگر پژوهشهای مربوط به روپوش سفید
در طی سالهای گذشته، پژوهشهای متعددی در کشورهای مختلف بر روی روپوش سفید انجام شده است. برخی از این پژوهشها بهدلایل گوناگونی استفاده از روپوش سفید را منع کردهاند، گرچه این تحقیقات منجر به منع پوشیدن روپوشهای سفید نشده است. در ادامه به شرح مطالعات و تحقیقات انجام شده، میپردازیم.
- مطالعات نشان دادهاند، روپوشهای پزشکی که در بیمارستانها پوشیده میشود، میتواند باعث سرایت به عوامل بیماریزااز جمله باکتری استافیلوکوک اورئوس باشد.
- در سال 2007 سرویس بهداشت ملی انگلستان (NHS) منع روپوشهای آستینبلند را آغاز کرد.
- در سال 2009 انجمن پزشکی آمریکا تحقیقاتی راجع به ممنوع کردن روپوشهای آستینبلند برای محافظت از بیماران انجام داد، اما منعی برای آنها وضع نکرده است.
- تحقیقات دیگری در سال 2011 در مورد روپوش های آستین بلند و آستین کوتاه توسط سرویس بهداشت ملی انگلستان انجام شد. این پژوهش نشان داد، هیچ تفاوت آماری بین رزیدنتهایی که روپوش آستینبلند یا آستینکوتاه پوشیدهاند در میزان آلودگی ظرف 8 ساعت وجود ندارد.
- در تلاش برای کاهش آلودگی یونیفرمهای حوزه مراقبتهای سلامت، اِیاِستیاِم بینالملل (موسسه بینالمللی استاندارد) در حال تولید و توسعه لباسهایی با استاندارد است که از ویژگیهای مقاومت در برابر نفوذ مایعات، ضد آب، باکتری زدایی و خواص ضد میکروبی بهرهمند باشد.
استفاده از روپوش سفید در آزمایشگاه
پوشیدن روپوش سفید در آزمایشگاه، از شخص در برابر ریختن تصادفی مواد (مثلاً ریختن اسید) محافظت میکند. روپوش آزمایشگاهی معمولاً آستینبلند است و از مواد جاذب مانند پنبه ساخته میشود تا فرد در برابر مواد شیمیایی ایمن بماند. بعضی از روپوش های آزمایشگاهی کِش یا دکمههایی در قسمت سَرآستین دارند تا بهوسیله آنها، سرآستینها روی مُچ دست ثابت بمانند و در ظروف مواد شیمیایی فرو نروند.
روپوش های آزمایشگاهی آستینکوتاه در مواردی که محافظت در برابر موادی مانند اسید ضروری نباشد، استفاده میشود. برخی دانشمندان مانند میکروبیولوژیستها، استفاده از روپوش آزمایشگاهی را بیشتر ترجیح میدهند، زیرا از مشکل آویزان شدن در ظروف آزمایشگاه اجتناب میشود. همچنین، شستن قسمت سرآستین که یک ملاحظه مهم در میکروبیولوژی است، آسان میشود.