تکنولوژی سلامت-محور

اینترنت اشیاء یا چیزنت، متشکل از اشیاء هوشمند یا دستگاه‌هایی با قابلیت اتصال ابری است. داده‌های موردنیاز را می‌توان از این دستگاه‌ها جمع‌آوری و به شبکه‌های مورد هدف منتقل کرد. دستگاه‌های اینترنت اشیاء تقریبا در همه جا وجود دارند، اما یکی از مهم‌ترین کاربردهای اینترنت اشیاء در حوزه‌ی سلامت است که در این مقاله به‌طور کامل به آن پرداخته‌ایم.

فناوری‌های پوشیدنی حوزه‌ی مراقبت‌های سلامت شامل ابزارهای الکترونیکی مثل مچ‌بند و ساعت‌های هوشمندی است که مصرف‌کنندگان می‌توانند بپوشند و برای جمع‌آوری داده‌های مربوط به سلامت شخصی و ورزش کاربران طراحی‌ شده‌اند. تقاضای روزافزون برای ابزارهای پوشیدنی بازار پررونقی ایجاد کرده است.

کارشناسان معتقدند که پیش‌بینی فناوری‌های مورد استفاده در حوزه بهداشت و درمان دشوار نیست. در آینده هوش مصنوعی (AI) و فناوری‎های ابری در این صنعت عملکرد بهتری خواهند داشت اما برای رسیدن به این هدف، مدیران حوزه بهداشت و درمان باید هم‌اکنون زیرساخت‎های فرهنگی لازم را فراهم کنند.

بوق‌های مداوم از -پمپ‌های دارویی، مانیتورها، تخت‌ها، ونتیلاتورها، دستگاه‌های مانیتورینگ علائم حیاتی و پمپ‌های تغذیه- آلارم‌هایی بسیار آشنا برای پرستاران، به ویژه در بخش مراقبت‌های ویژه، هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که 72 تا 99 درصد از تمام آلارم‌ها کاذب است و منجر به خستگی آلارم می‌شود. متأسفانه، به دلیل تعداد زیاد آلارم‌های کاذب، گاهی اوقات آلارم‌هایی که هدفشان هشدار به پزشکان در مورد مشکلات بیماران است، مورد توجه قرار نمی‌گیرند. فرض کاذب بودن آلارم، زندگی بیماران را به خطر می‌اندازد و می‌تواند منجر به اشتباهات پزشکی شود. خستگی از آلارم در هر محیط بیمارستانی ممکن است رخ دهد و در ایران نیز پژوهش‌هایی در این مورد انجام شده است. همراه مداریو بمانید تا با خستگی از آلارم در کشور آمریکا و راهکارهای حل این مشکل آشنا شوید.

آینده آبستن همکاری خارق‌العاده‌ای بین انسان و فناوری است که می‌تواند سطح دقت و کارایی جراحی‌ها را به شکلی بی‌سابقه بالا ببرد. هوش مصنوعی، ربات‌های جراحی، چاپ سه‌بعدی و روش‌های جدید تصویربرداری همین حالا هم در مقیاس وسیعی استفاده می‌شوند اما آینده‌ی جراحی چیزی بسیار بیشتر از اینهاست.

آتروفی عضلانی نخاعی یک بیماری ژنتیکی است که باعث بروز مشکلاتی در نورون‌های حرکتی مغز و نخاع می‌شود. کسانی که آتروفی عضلانی نخاعی دارند اغلب به طیفی از تجهیزات پزشکی تخصصی نیاز دارند. در حال حاضر هیچ درمانی برای آتروفی عضلانی نخاعی وجود ندارد اما پیشرفت‌های تازه و هیجان‌انگیز بسیاری در زمینه‌ی فناوری‌های مرتبط به آن وجود داشته است. این پیشرفت‌ها می‌تواند به افراد مبتلا به آن تحرک بهتر، درمان‌های بهتر و کیفیت زندگی بالاتری ارائه دهد.

اگر تخیل خود را آزاد بگذارید، آینده‌ی بیمارستان‌ها را چگونه تصور می‌کنید؟ دستگاه‌های بزرگ پیشرفته، پزشکانی در حال تجزیه‌ و تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از دستگاه‌های بیماران، نمایشگرهای ال‌ای‌دی که با استفاده از فناوری تشخیص چهره به بازدیدکنندگان خوشامد می‌گویند، ویزیت مجازی بیمار و ربات‌هایی که عمل جراحی را انجام می‌دهند. کارشناسان نیز تقریباً همین ایده را دارند.

در پایان سال 2020، بخش سلامت و تندرستی بیشترین افزایش سرمایه در پنج سال گذشته را داشته است. این بخش در مجموع 8.3 میلیارد دلار بودجه سرمایه گذاری خطرپذیر جمع آوری کرد و افزایشی تقریباً 70 درصدی را نسبت به همین زمان در سال گذشته نشان می دهد. پیش‌بینی‌شده است که اندازه صنعت فناوری سلامت که هیچ نشانه‌ای از کاهش سرعت آن دیده نشده، تا سال 2025 به 1.3 تریلیون دلار برسد.

در گذشته هنگامی‌‌ که بیمار بودیم و به مراقبت پزشکی نیاز داشتیم در بیشتر موارد فقط یک گزینه داشتیم: رفتن به مطب پزشک یا بیمارستان. برای افراد ساکن مناطق روستایی مسافرت در زمان مریضی کار طاقت فرسایی بود. با ظهور سیستم‌های پایشی سلامت از راه دور و نظارت خانگی از راه دور، امروزه مراقبت‌های پزشکی را می‌توان در محیط امن خانه دریافت کرد. پزشکان می‌توانند پس از یک تماس ویدئویی، توصیه‌های درمانی ارائه دهند و حتی نسخه تجویز کنند.

دورکاری گسترده‌ی ناشی از کرونا، تیم‌های درمانی را وادار کرده که برای ارائه مراقبت و همچنین ارائه‌ی پشتیبانی اداری و فنی، کارکنان و دستگاه‌های پزشکی خود را به خارج از محیط‌های سنتی، مانند بیمارستان‌ها و مطب‌ها اعزام کنند. اگرچه بسیاری از صنایع در حال بازگشت به دفاتر و دیگر فضاهای کاری سنتی هستند، اما فرهنگ دورکاری ایجادشده طی همه‌گیری، ماندگار خواهد بود.

هوش مصنوعی با قدرت وارد بخشِ مراقبت‌های بهداشتی و سلامت شده است؛ فناوری می‌تواند بسیاری از مشکلات حیطه سلامتی را حل کند؛ به‌عنوان مثال، در دوران شیوع کرونا، برخی از ابزارهای مبتنی بر هوش‌مصنوعی باعث شدند که کادر درمان در معرض مستقیم ویروس کرونا قرار نگیرند. همراه با اثر مثبت فناوری، گاهی نگرانی‌هایی برای درمانگران به وجود می‌آید مانند فقدان شغل به دلیل غلبه هوش‌مصنوعی! اگرچه این اتفاق در فیلم‌های علمی-تخیلی رخ داده اما در دنیای واقعیت، غلبه کامل هوش‌مصنوعی بر حیطه سلامت هنوز امکان‌پذیر نیست.

سلامت همراه (Mobile Health/mHealth) اصطلاحی است که در سال 2003 وارد حیطه سلامتی شد. آمار رو به افزایش تعداد افرادی که به گوشی هوشمند دسترسی دارند باعث شد تا سلامت همراه وارد زندگی روزانه بیماران و درمانگران شود. فناوری سلامت همراه، فرصتی فوق‌العاده برای کشورهای در حال‌ توسعه مانند ایران است تا با صرفه‌جویی در منابع کمیاب و آموزش پزشکی از راه دور، سیستم بهداشتی کارآمدتری داشته باشند.

آنچه امروزه به عنوان پزشکی از راه دور یا تله‌مدیسن می‌شناسیم، از دهه 1950 آغاز شد، زمانی که چند سیستم بیمارستانی و مرکز درمانی دانشگاهی شروع به یافتن راه‌ها‌یی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات و تصاویر از طریق تلفن داشتند. در یکی از اولین موفقیت‌ها، دو مرکز درمانی در پنسیلوانیا توانستند تصاویر رادیولوژی را از طریق تلفن ارسال کنند.

با پیشرفت فناوری‌های دیجیتال سلامت-محور، مانند هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، چاپ سه‌بعدی، رباتیک یا فناوری نانو، آینده‌ی حوزه‌ی سلامت در برابر چشمان ما در حال شکل‌گیری است. ما باید با آخرین تحولات آشنا باشیم تا بتوانیم فناوری را کنترل کنیم، نه اینکه به کنترل فناوری دربیاییم. آینده‌ی مراقبت‌های سلامت درگرو همکاری نزدیک با فناوری است و شاغلین بخش سلامت برای اینکه در سال‌های آینده نیز فعال بمانند، باید با آغوش باز به استقبال فناوری‌های حیطه سلامت بروند.

آیا می‌ترسید ربات‌ها شغل پرستاران، پزشکان و سایر متخصصان سلامت را تصاحب کنند؟ می‌ترسید که هوش مصنوعی ظرف چند سال دنیا را به کنترل درآورد؟ آیا در مورد کودکان و بزرگ‌سالان معتاد به واقعیت مجازی که در دنیای رؤیایی ناموجودشان این‌طرف و آن‌طرف می‌روند، کابوس می‌بینید؟ آیا از انجام آزمایش ژنتیکی می‌ترسید چون ممکن است روز مرگ شما را مشخص کند؟